Powojnik

Odmiany

Znanych jest kilkaset odmian powojników wielkokwiatowych w tym kilkanaście polskich. Co najmniej trzy z nich: Niob19e (W. Noll), Jan Paweł II (S. Franczak) i Generał Sikorski (W. Noll), uzyskały światowe uznanie i rozpowszechniły się w wielu krajach.

Pięknymi nowymi polskimi odmianami hodowli S. Franczaka, zdobywającymi coraz większe uznanie między-narodowe i medale na wystawach są między innymi: Błękitny Anioł -bardzo obficie kwitnący, o białoniebieskich kwiatach z fryzowanymi brzegami, Fryderyk Chopin - o niebieskich kwiatach z fryzowanymi brzegami, Kacper - o wyjątkowo dużych, fioletowych kwiatach, Kardynał Wyszyński - o kwiatach żywo czerwonych, Matka Siedliska - ma kwiaty białe w czasie wiosennego kwitnienia pełne, a w czasie letniego kwitnienia pojedyncze, lekko zaróżowione, Monte Cassino - kwitnie bogato i długo, ma piękne purpurowe kwiaty, Sympatia - ma duże różowe, karbowane na brzegach kwiaty, Warszawska Nike - wytwarza masę ładnych purpurowofioletowych kwiatów, Westerplatte - ma kwiaty jaskrawo czerwone. Warto pamiętać, że większość odmian pełnokwiatowych ma kwiaty pełne tylko na pędach zeszłorocznych, w czasie wczesnego kwitnienia w maju. Kwiaty wyrosłe na pędach tegorocznych są pojedyncze i czasem mają nieco inną barwę niż kwiaty pełne. Do wyjątków należą odmiana Multi blue i C. viticella Purpurea Plena Elegans mające kwiaty zawsze pełne zarówno na pędach zeszłorocznych jak i tegorocznych.










POWOJNIKI BOTANICZNE

Stanowią bardzo ciekawą, a w Polsce mało znaną grupę pnączy. Mają one wprawdzie małe kwiaty, ale w swojej masie, w pełni kwitnienia wyglądają bardzo dekoracyjnie. Większość z nich (np. C. alpina, C. macropetala i C. montana) rozpoczyna kwitnienie w końcu kwietnia - na początku maja, czyli 2-4 tygodnie wcześniej od najwcześniej kwitnących powojników wielokwiatowych. Wiele z nich ma mniejsze wymagania co do warunków środowiska. Powojniki z grup: C. alpina, C. macropetala i C. tangutica mają pędy mrozoodporne, a powojniki: tangucki i wschodni lepiej od innych znoszą gorszą glebę i suszę.


C. alpina
Powojnik alpejski - dorasta do 2,5 m, kwitnie k. IV-VI, czasem powtarza kwitnienie w VII-VIII. Najlepiej rośnie na wilgotnych glebach obojętnych lub lekko zasadowych, w półcieniu. Świetny do ogródków skalnych, obsadzania niskich ogrodzeń, uprawy w pojemnikach. Kwiaty, mimo że małe, mają bardzo dużo wdzięku. Ozdobne są również puszyste owocostany. Pędy mrozoodporne.


C. flamula
Powojnik południowy - silne pnącza dorastają do 5 m. Kwiaty białe, drobne (o średnicy 3 cm), o przyjemnym intensywnym zapachu. Kwitnie bardzo obficie VIII - X. Później roślinę zdobią owocostany.


C. macropetala
Dorasta do 3 m, kwitnie k. IV - VI, pędy całkowicie mrozoodporne, najlepiej rośnie na glebach lekko wilgotnych. Może być uprawiany w pojemnikach. Zastosowanie podobne jak C. alpina.


C. montana var. rubens
Powojnik górski. Bardzo silne pnącze, dorasta do 8 m, kwitnie V-VI bardzo obficie. Przez kilka tygodni potrafi utrzymywać się kwitnąca ściana, złożona z setek jasnoróżowych kwiatów. Niestety pęki kwiatowe, a w ostrzejsze zimy również pędy, mogą przemarzać. Nadaje się do sadzenia tylko w miejscach osłoniętych, o łagodniejszym mikroklimacie.


C. orientalis
Powojnik wschodni. Kwiaty żółte, otworzone. Kwitnie od końca czerwca do końca października. Liście drobne ciemnozielone, nie podsychają. Ozdobne owocostany występują od września, równocześnie z kwiatami, co wygląda bardzo dekoracyjnie. Dorasta do 6 m. Nadaje się świetnie do pokrywania ogrodzeń oraz do maskowania.


C. tangutica
Powojnik tangucki. Dorasta do 3 m, kwiaty żółte, kwitnie VI-VIII. Od VII do XII. Ozdobę stanowią również puszyste owocostany. Całkowicie odporny na mróz. Ma małe wymagania glebowe i nieźle znosi suszę. To silnie rosnące, zdrowe i odporne pnącze o interesujących kwiatach i owocach, stanowi piękną osłonę murów, siatek i różnych ogrodowych zakamarków, które chcemy uchować przed okiem naszych gości. Liście zasychają we wrześniu.


C. texensis
Powojnik teksaski. Bardzo interesujące kwiaty - przypominające kształtem tulipany liliokształtne. Kwitnie VII - VIII na tegorocznych pędach. Dorasta do 3 m. Ponieważ jest byliną pnącą, pędy corocznie zamierają do ziemi (należy je wycinać wiosną),ale odrastają z części podziemnej. Najlepiej rośnie i kwitnie na stanowiskach słonecznych, osłoniętych i ciepłych.


C. x triternata
Rubromarginata. Dorasta do 5 m, ma delikatną konstrukcję. Kwiaty różowo-fioletowe z białym środkiem, średnicy 3-4 cm, silnie, słodko pachnące. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych.


C. vitalba
Powojnik pnący. Dorasta do 10 m. Występuje w Polsce na naturalnych stanowiskach. Kwiaty kremowobiałe zebrane w wiechowate kwiatostany VII - IX. Potem rośliny pokrywają puszyste owocostany. Całkowicie mrozoodporny i odporny na choroby.


C. viticella
Powojnik włoski. Dorasta do 4 m, ma kwiaty ciemnofioletowe o średnicy 4-5 cm. Odmiany wywodzące się z tego gatunku mają kwiaty różnej barwy i średnicy do 7 cm. Kwitną od VI do IX, są wystarczająco mrozoodporne.




Dr Szczepan Marczyński




POWRÓT

STRONA GŁÓWNA