1. Turkoty

- altenburski,
- niemiecki jednoczuby,
- niemiecki dwuczuby,
- arabski,
- drezdeński
- vogtlandzki

(6kB)

Turkot arabski
Wrażenie ogólne: Wielkości i kształtu małego gołębia polnego, bardzo żywy temperament, ale ufny, o osobliwie brzmiącym turkoczącym głosie, który w taki sposób nie występuje u żadnej innej rasy gołębi.
Wzorzec: cechy rasowości
Głowa: Gładka, owalna, stosunkowo mała, prawie jak u turkawek. Oczy: U wszystkich odmian barwnych są ciemne. Brew: Wąskie, w zależności od koloru upierzenia - szare do cielistych. Dziób: Średniej długości. U białych koloru cielistego, u innych rogowego, u gołębi ciemno ubarwionych, dopuszczalna jest ciemna plamka na końcu dzioba. Woskówki są małe. Szyja: Średniej długości z jak najlepiej rozwiniętym podgardlem (żyła). Pierś: Średniej szerokości, dobrze zaokrąglona. Plecy: Średniej długości i szerokości, lekko opadające. Skrzydła: Średnio długie, dobrze okrywające grzbiet. Ogon: Średnio długi, dobrze zwarty. Nogi: Średniej długości, nieopierzone, kolor pazurków taki sam jak dzioba. Upierzenie: Dobrze przylegające. Rodzaje kolorów: Białe, czarne, jasnoniebieskie, ciemnoniebieskie, niebieskie przydymione (atłasowe), niebieskie grochy, dominujące czerwone, płowo-czerwone. Kolor i rysunek: Jasno i ciemnoniebieskie są z czarnymi pasami; pstrokate w kolorze czarnym, niebieskim i czerwonym z jak najbardziej równomiernym rozłożeniem kolorów; jednokolorowe w czystych barwach; niebieskie atłasowe mają przydymione okrywy skrzydeł i od ciemnej szyi rozjaśnienia piór na głowie. Duże błędy: Bardzo gruba i nieproporcjonalna budowa ciała, duża i gruba głowa, koronka - czepek lub goździk na głowie, grube brwi, czarny dziób, brak wydatnego podgardla (żyła), zwisające skrzydła, otwarty grzbiet, opierzenie nóg, luźne opierzenie.

Zbigniew Gilarski

2. Gołąbek zebrowany

Najczęściej hodowanymi gatunkami są gołąbki diamentowe - Geopelia cuneata i cukrówki - Streptoptelia roseogrisea. Te ładne, sympatyczne ptaki chętnie przystępują do rozrodu w warunkach wiwaryjnych i od dawna rozmnażane są w dużych ilościach, dzięki czemu wytworzyły wiele mutacji barwnych. Inne gatunki spotyka się w hodowlach znacznie rzadziej. Jednym z nich jest gołąbek zebrowany - Geopelia striata (Linnaeus,1766). Ten efektowny gatunek o zadziwiającym, przyjemnym głosie, na obszarze swojego występowania tworzy cztery, a według innych pięć podgatunków. Rodzina gołębiowatych (Columbidae) reprezentowana jest przez liczne gatunki zróżnicowane pod względem wielkości i ubarwienia. Możemy tu spotkać karzełki niewiele większe od wróbelka, np. gołąbeczek karłowaty (Columbina minuta) czy gołąbeczek malutki (Columbina passerina), jak też olbrzymy wielkości indyka, którymi są korońce z rodzaju Goura. Wiele gatunków ma szaro-brązowe ubarwienie, często z niebieskim lub różowym odcieniem, na tle którego występuje czarny, brązowy lub biały rysunek w postaci plam, linii czy łusek. Inne gatunki, szczególnie te, żywiące się owocami jak trerony czy owocożery z rodzaju Ptilinopus śmiało mogą konkurować przepychem barw z papugami, np. owocożer wspaniały (Ptilinopus suberbus) i wiele innych. Dodatkowym atutem gołębiowatych jest ciekawy behawior, a szczególnie niezwykle interesujące tokowanie i zdolność wydawania niesamowitych często dźwięków.

Andrzej Jarosz

3. Wystawowa papużka falsta (WPF)

Jak rozpocząć hodowlę i jak zostać hodowcą wystawowych papużek falistych - WPF? Na te dwa zasadnicze pytania, które zadają sobie miłośnicy tych ptaków postaram się odpowiedzieć, a jeżeli nie, to przynajmniej przybliżyć tę odpowiedź. W Polsce jest wielu miłośników papużki falistej. Zarówno wśród dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych. Myślę, że powodem tego jest przede wszystkim usposobienie tego średniej wielkości ptaka oraz duży wachlarz barw, mała skala trudności utrzymania, jak również przystępna cena zakupu. Zupełnie inaczej przedstawia się sprawa z wystawowymi papużkami falistymi - WPF. Pierwsze ich egzemplarze wyhodowano w Anglii w 1852 roku. W tym samym też roku opracowany został wzorzec, tzw. standardowych, czyli wystawowych papużek falistych - WPF, które biorą udział w organizowanych konkursach i wystawach, po dzień dzisiejszy. Pierwsze konkursy zarówno w Niemczech jak i w Anglii, odbyły się w tym samym czasie. WPF wyhodowano ze zwykłej popularnej papużki falistej, sprowadzonej w 1840 roku do Europy z Australii. Wystawowa papużka falista jest efektem długotrwałej, żmudnej i niekończącej się pracy hodowców. W Anglii skierowano głównie nacisk na sylwetkę tego ptaka. W pozostałych krajach celem nadrzędnym było uzyskanie nowych mutacji i odcieni barwnych. Ich wygląd znacznie różnił się od zwykłych papużek falistych. Na pierwszy rzut oka są one większe, efektowniejsze.

Ryszard Brewiński

4. Owczarek szkockie collie

Collie łatwo przystosowuje się do warunków w jakich przyjdzie mu żyć. Może to być zarówno niewielkie mieszkanie w bloku jak i dobrze ocieplona buda w ogrodzie. W mieszkaniu nie sprawia większych problemów, ponieważ ma spokojny temperament, nie szczeka bez powodu i nie zamęcza właścicieli swoją obecnością. Jak każdemu psu, tak i collie, potrzebna jest odpowiednia ilość ruchu niezależnie od tego czy nasz pies będzie przebywał w mieszkaniu czy w ogrodzie. Początki powstania rasy są prawie niemożliwe do odtworzenia. Od najdawniejszych czasów psy były wykorzystywane przez człowieka, pomagały w polowaniu, później przeznaczone były do pilnowania stad udomowionych zwierząt, poza tym strzegły domostw ludzkich. Najbardziej prawdopodobna teoria początków rasy collie mówi, że psy te pochodzą od owczarków, żyjących w czasach rzymskich. Psy takie towarzyszyły żołnierzom w marszu przez Galię, południową Anglię, aż dotarły do Anglii północnej. Rzymianie podzielili swoje psy na trzy grupy: "strażników", "pasterzy" i "myśliwych". Prawdopodobne jest, że przybyłe psy pochodziły z tych grup. Istnieje również teoria, że Szkoci wykradali część egzemplarzy, aby kojarzyć je ze swoimi psami. Możliwe, że stały się one pionierami współczesnej rasy collie. Są to wszystko jedynie przypuszczenia, lecz faktem jest, że ówcześni hodowcy prowadzili selekcje w kierunku uzyskania i spotęgowania instynktu psa pasterskiego.

Monika Milian
Fot. Aneta Nowakowska

5. Zając szary i dziki królik

Podobne a jednak inne
Rodzina zającowatych reprezentowana jest w Polsce najliczniej przez dwa gatunki: zająca szaraka oraz dzikiego królika. Wiele osób na ogół nie ma kłopotów z odróżnieniem obydwu gatunków na podstawie ich wyglądu zewnętrznego. Mało kto jednak wie, jak bardzo różnią się one pod względem behawioryzmu i biologii. Oto garść informacji, które mam nadzieję przybliżą czytelnikom tytułowe zagadnienie

Zając szarak
(Lepus europaeus)
Dorasta do około 75 cm długości i może ważyć od 3 do 6 kg. Tylne nogi, zwane skokami są znacznie dłuższe od przednich (stąd zwierzęciu łatwiej biec pod górę). Zając dobrze biega osiągając na równinach prędkość nawet ponad 70 km/h, klucząc zygzakiem i wykonując susy na boki. Sierść (kożuch, turzyca) jest koloru szarobrązowego (w zimie jaśniejsza) i składa się z gęstych i krótkich włosów puchowych oraz znacznie dłuższych i rzadszych przewodnich. Tonacja ubarwienia może się jednak różnić w zależności od rodzaju środowiska, w jakim zwierzę występuje (np. u osobników żyjących w lesie turzyca jest jaśniejsza). Często umownie mówi się nawet o populacjach zajęcy leśnych i polnych. Uszy zwane słuchami mają czarne zakończenia. Ogon (omyk) z wierzchu jest również czarny, a od spodu biały. Dymorfizm płciowy jest praktycznie niewidoczny dla obserwującego, stąd na odległość bardzo trudno jest odróżnić samicę od samca (gacha).

królik dziki

Dziki królik
(Eryctolagus cuniculus)
Osiąga znacznie mniejsze rozmiary niż zając. Dorasta do około 45 cm długości i osiąga wagę 1,5-2,5 kg. Ciało ma bardziej krępe, uszy krótsze, a skoki są jedynie nieznacznie dłuższe od przednich kończyn. Brązowo-popielata turzyca jest krótsza i może mieć różne odcienie (do nawet czarno-brązowego).

Dr Hubert Zientek

6. Kret - podziemny fedrownik

Kret (Talpa europaea) należy do rzędu ssaków owadożernych i rodziny kretowatych. Z uwagi na skryty i podziemny tryb życia niewiele osób zna jego ciekawą biologię. O wiele częściej napotykamy na szkody przez niego wyrządzone, np. w przydomowych ogródkach. Jednak kret to zwierzę pożyteczne i chronione, o czym niestety często zapominamy.

Przystosowanie do życia pod ziemią i morfologia Ciało kreta ma walcowaty kształt i pokryte jest krótkim, ale niezwykle gęstym, przypominającym aksamit, czarnym futerkiem (nie chłonie ono wody, ani brudu). Głowa jest mała i klinowata. Przednie kończyny przesunięte ku przodowi, a ich dłonie są duże, łopatowate i zwrócone na zewnątrz. Palce zakończone są długimi, prostymi pazurami. Taka budowa umożliwia wydajne kopanie pod ziemią. Samce dorastają do 15-17 cm długości (ogon zajmuje dodatkowe 2,5-3,5 cm) i osiągają wagę do 150 g (samice są mniejsze i lżejsze). Oczy kreta są bardzo małe i zbudowane z cienkiej błony. Pozwala ona jedynie na odczuwanie światła jako takiego, ale praktycznie zwierzę jest ślepe. Ma za to znakomity słuch i zmysł smaku. Potrafi także odbierać i lokalizować najsłabsze nawet drgania ziemi. Organizm kreta zawiera dwukrotnie więcej krwi i hemoglobiny niż innych podobnej wielkości ssaków, co umożliwia mu swobodne oddychanie znacznie uboższym w tlen i przesyconym dwutlenkiem węgla powietrzem pod ziemią. Z powodu wyspecjalizowanego układu kostnego i przyczepionych doń mięśni współczynnik bocznej siły kopania stanowi równowartość 32-krotnej masy ciała, czyli mniej więcej tyle, co u ważącego około 70 kg człowieka. Wykopanie 1 m tunelu pod ziemią wymaga wydatkowania 400-4000 razy więcej energii przez zwierzę niż przejście tego samego dystansu na powierzchni. Korytarze powierzchniowe mogą być kopane z prędkością około 4,5 m na godzinę. Natomiast szybkość poruszania się zwierzęcia w już istniejącym tunelu wynosi ok. 24 m na minutę.

Dr Hubert Zientek

7. O winoroślach

Nadzwyczaj cenną rośliną sadowniczą uprawianą w ogrodach i na działkach jest winorośl. Jej właściwości odżywcze i smakowe zapewne są wszystkim znane, gorzej jest ze znajomością zasad uprawy i pielęgnacji. Często jest to przyczyną rozczarowań, gdy się obserwuje efekty w porównaniu do oczekiwań. Winorośl uprawiana była na terenie naszych ziem już od średniowiecza. Dionizos - grecki bóg winorośli i wina nauczył ludzi uprawy tej boskiej rośliny, by uczynić życie na ziemi weselszym. Podejmując uprawę winorośli na większych obszarach, na pewno w założeniach przewidujemy oprócz konsumpcji winogron, również produkcję wina jako jeden z czynników zdrowotnych - a dlaczego? Naukowcy dawno już stwierdzili, iż picie wina dobrej jakości i w umiarkowanych ilościach ma dobroczynny wpływ na ludzkie zdrowie. Napój ów barwy czerwonej nie tylko wyostrza apetyt i reguluje trawienie, ale także opóźnia występowanie miażdżycy tętnic, zmniejsza ryzyko zawału serca i wylewów krwi do mózgu. Nic dziwnego, że narody o wysokiej kulturze spożywania wina uważają go za eliksir młodości. Od pewnego czasu na całym świecie jako sposób na zapobieganie nowotworom, lansowana jest chemioprofilaktyka, która nic ma nic wspólnego z chemioterapią. Przeciwnie chemioprofilaktyka polega na świadomej diecie opartej na spożywaniu wybranych pokarmów owoców, warzyw, produktów zbożowych oraz ich przetworów bez sztucznych składników. Amerykańscy oraz hiszpańscy naukowcy odkryli kilka lat temu, iż wyjątkowe właściwości antyrakowe ma resveratrol - organiczny składnik chemiczny, którego najwięcej jest w skórce winogron. Resveratrol występuje też w winie zwłaszcza białym, ale uwaga, wino jak każde lekarstwo przedawkowane - szkodzi.

Inż. Janina Gibas-Derylak
MODR Kraków

8. Ogłoszenia drobne

Akwarystyka i terrarystyka
Drób ozdobny
Gołębie
Gryzonie
Konie
Koty
Króliki
Ogólnoużytkowe
Psy
Ptaki egzotyczne
Flora
Różne
Targi Wystawy Giełdy

POWRÓT
STRONA GŁÓWNA

Wydawnictwo Fauna&Flora Adres: 45-061 Opole ul. Katowicka 55. Tel. 77/403-99-11.
e-mail:redakcja@faunaflora.com.pl
Redakcja gazety: zespĂłĹ. Redaktor naczelny: Marek Orel, tel. +48 608 527 988.
Sekretarz redakcji: Janusz Wach, tel. +48 606 930 559. Korekta: Iwona Stefaniak.

Luty 2004

Umieszczone informacje są fragmentami artykułów zamieszczonych w bieżącym wydaniu.