Angielski baran

Angielski baran jest protoplastą wszystkich ras zwisłouchych (baranów) i należy do jednych z najstarszych znanych ras królików.

Pierwsze wzmianki o występowaniu w Anglii królików z ekstremalnie długimi i szerokimi uszami pochodzą z 18 wieku, lecz bardzo prawdopodobne jest ich występowanie na tym terenie już dużo wcześniej.
Pierwsze zwierzęta nazywane przez Anglików „Lops” znane były prawie wyłącznie w barwie białej lub srokatej. W pierwszej połowie 19 wieku nastąpił wielki rozkwit hodowli tej rasy w Anglii, zaczęły powstawać również inne odmiany barwne. Z tego okresu czasu pochodzi też wiele publikacji na temat hodowli angielskiego barana. W chowie szczególny nacisk hodowcy kładli na wyhodowanie zwierząt o jak najdłuższych uszach. Nie tylko przy pomocy selekcji. Stosowany był również chów zwierząt w mocno ogrzewanych pomieszczeniach, gdyż już wtedy powszechnie sądzono, że wysoka temperatura przyspiesza wzrost uszu. Metoda ta z czasem doprowadziła do znacznego osłabienia układu odpornościowego u królików i w późniejszym okresie zaprzestano tego typu praktyk.
W drugiej połowie 19 wieku angielski baran, sprowadzony został na kontynent europejski. Szczególnie duże grono sympatyków zyskał sobie wśród niemieckich hodowców, poprzez których trafił również na ziemie polskie. Jedna z pierwszych wzmianek o występowaniu tej rasy u nas pochodzi z katalogu wystawy drobnego inwentarza, która odbyła się we Lwowie w roku 1900, gdzie prezentowana była przez polskich hodowców pod nazwą „angielski baran kłapouch”.
W hodowli rasy największą uwagę poświęca się wyhodowaniu zwierząt o jak najdłuższych i najszerszych uszach. W tym celu hodowcy stosują wykoty w miesiącach wiosennych lub wczesno letnich, ze względu na fakt, że ciepłe pory roku sprzyjają wzrostowi uszu, które u tych zwierząt rosną tylko do szóstego miesiąca życia. Każdy hodowca powinien również pamiętać o częstym przycinaniu pazurków, szczególnie u kończyn przednich, gdyż ostre pazurki są przyczyną częstych zranień uszu.
Angielski baran, za wyjątkiem kraju swojego pochodzenia, gdzie do dziś jest popularny, należy do ras mało rozpowszechnionych i hodowanych w celach czysto sportowych. W wielu krajach posiada jednak niewielkie grona miłośników, którzy jego hodowlą zajmują się niejednokrotnie od pokoleń. Od niedawna również w Polsce, w kilku hodowlach pojawiły się pojedyncze egzemplarze królików tej rasy. Tak więc można się spodziewać, że w niedługim czasie angielski baran, po wielu latach przerwy, pojawi się też na naszych wystawach.




Włodzimierz Klewin

Piranie, obok rekinów cieszą się najgorszą sławą wśród ryb. Opowieści o ich krwiożerczej naturze przewijają się przez kartki pamiętników podróżników jak i w powieściach przygodowych.

Do najbardziej drapieżnych zaliczana jest pirania czerwona, zwana również piranią czerwonobrzuchą, piranią czarnoogonową lub piranią Natterera (Pygocentrus nattereri) zasiedlająca dorzecza Amazonki, Parany, Orinoko i Rio Machado. Należy do okazałych ryb osiągających w naturze do 30-35 cm długości (w akwarium zwykle ok. 20 cm). Jej ciało jest bocznie spłaszczone o owalnym zarysie, z dużymi oczami i małą, masywną głową z charakterystycznie wysuniętą do przodu dolną szczęką. Ubarwienie bywa zmienne i zależy od wieku, kondycji i aktualnego samopoczucia ryby, a także od pozycji jaką zajmuje ona w hierarchii stada. Okazy młode mają zazwyczaj stalowoszare boki usiane bardzo licznymi, drobniutkimi ciemnymi i srebrzystymi, charakterystycznie połyskującymi punkcikami. Grzbiet i nasada płetwy ogonowej są ciemne, niekiedy niemal czarne. Zgodnie z nazwą spodnia część ciała ryb jest czerwonawa, zaś u dojrzałych, a zwłaszcza dominujących w stadzie okazów wręcz krwistoczerwona. Dymorfizm płciowy u tego gatunku zaznacza się stosunkowo słabo i poprawne rozróżnienie płci wymaga od hodowcy sporej wprawy. Samice są na ogół większe, masywniejsze i mają pełniejsze i bardziej zaokrąglone brzuchy.

Akwarium dla piranii
(...)

Woda dla piranii
(...)

Coś na „ząb”

O zwyczajach żywieniowych piranii krążą ponure legendy. Rybom tym w naturze przypisuje się „masowe” zjadanie bydła, koni, a nawet kąpiących się ludzi. Opowieści te zazwyczaj mają jednak niewiele wspólnego z prawdą. W normalnych warunkach piranie bytują bowiem w mniejszych stadach, które na ogół nie są w stanie zagrozić dużemu, silnemu zwierzęciu czy też człowiekowi. Piranie żywią się wówczas głównie padliną i osłabionymi, chorymi rybami pełniąc doniosłą rolę naturalnych czyścicieli i „policji sanitarnej” eliminującej najsłabsze egzemplarze. Jedynie w czasie suchej pory roku mogą stanowić potencjalne zagrożenie. Gdy wody rzek opadają w płytkich, przybrzeżych rozlewiskach zagęszczenie piranii wielokrotnie wzrasta. Łączą się one wtedy w ogromne, trudne do wykarmienia ławice. Wówczas rzeczywiście lepiej mieć się na baczności. Ryby te, podobnie jak rekiny podnieca bowiem widok towarzyszy rzucających się na pokarm oraz obecność w wodzie choćby śladowych ilości krwi. Gdy osłabione, a zwłaszcza zranione nawet duże zwierzę znajdzie się wówczas w zasięgu ich szczęk w ciągu kilkudziesięciu sekund może zostać z niego jedynie szkielet. Oczywiście, stado kilku czy kilkunastu piranii w akwarium nie stanowi realnego zagrożenia dla życia hodowcy, jednak w przypadku posiadania wyrośniętych okazów należy pamiętać, że ich ugryzienie jest bardzo bolesne, zaś szarpane rany zadane ich ostrymi jak brzytwy zębami trudno się goją i mogą nieść ze sobą nieprzyjemne powikłania. Dlatego do akwarium z piraniami nikt postronny nie powinien mieć dostępu zaś karmić powinna je jedynie doświadczona, świadoma potencjalnego niebezpieczeństwa osoba.
Wykarmienie piranii czerwonych w akwarium nie jest specjalnie kłopotliwe. Jako zdeklarowani drapieżcy zadowalają się one każdym rodzajem pokarmu mięsnego. Spośród typowo akwarystycznych pokarmów młodym osobnikom można z powodzeniem podawać larwy ochotki, zarówno żywe jak i mrożone, kryl, krewetki, a także dżdżownice. Poza tym bez ograniczeń można serwować im chude mięso, zarówno ryb, jak i ptaków czy ssaków. Dobrym pokarmem są filety rybne, serca wołowe, wątroba wołowa, żołądki i serca drobiowe. Najlepiej zakupić większą ilość mięsa, podzielić je na niewielkie porcje krojąc w kawałki i zamrozić tak, aby łatwo można było je wyjmować w ilości potrzebnej do jednorazowego skarmienia. Można też, zwłaszcza w przypadku karmienia młodych ryb, stosować gotowe akwarystyczne mrożonki z serc wołowych lub indyczych.
Atak stada piranii na pokarm stanowi fantastyczny widok. Typowe zachowania żerowe polegają na nacieraniu na zdobycz całym stadem. Najpierw pojedyncze osobniki „markują” atak podpływając błyskawicznie do pokarmu i rezygnując w ostatniej chwili z uderzenia. Wreszcie jedna z ryb chwyta w zęby zdobycz. Jest to sygnał do jednoczesnego ataku dla wszystkich pozostałych. W ciągu kilku sekund z kawałka mięsa nie pozostaje dosłownie nic. Takie zachowanie można jednak obserwować dopiero w stadzie liczącym co najmniej 6-8 szt. Ryby młode należy karmić kilka razy dziennie, dorosłe raz dziennie, zaś duże, wyrośnięte sztuki co dwa-trzy dni.


Rozmnażanie w akwarium

Piranie czerwone regularnie rozmnażają się w niewoli. Do rozrodu dochodzi najczęściej w akwarium ogólnym. Stymulacją do tarła jest podwyższenie temperatury wody do 26-28°C, obniżenie jej twardości ogólnej do 8°dGH oraz odczynu do pH ok. 6,5. Ze stada piranii dobiera się wtedy para ryb i wyznacza terytorium lęgowe, którego zaciekle broni przed wszystkim co się rusza. Ryby wdzięczą się do siebie prężąc płetwy i podskubując sobie nawzajem pyskami boki. Potrafią przy tym niszczyć rośliny i demolować dekoracje. Przed tarłem ich ubarwienie staje się ciemniejsze i bardziej intensywne, zaś brzuchy nabierają pięknego krwistego koloru. Samiec wykopuje w podłożu płytką nieckę, zaś samica, przepływając wielokrotnie tuż nad nią składa po kilka- kilkanaście jaj. Początkowo są one białawe, później zaś stają się przezroczyste. Tarło trwa kilka godzin i może powtarzać się co 3-4 dni, przy czym konfiguracja tarlaków niekoniecznie musi pozostawać stała (samica może zmieniać partnerów). Po złożeniu ikry rodzice nadal bronią rewiru lęgowego, zdarza się też, że przysypują jaja żwirem, co nie jest jednak groźne dla wylegających się młodych. Narybek należy przenieść do innego akwarium bowiem, w przeciwnym razie, szybko stałby się ofiarą dorosłych ryb. Młode piranie wymagają wielokrotnego karmienia w ciągu dnia. Z pasją rzucają się na pokarm – początkowo powinny nim być pierwotniaki, świeżo wyklute larwy solowca i inny drobny plankton, następnie można przejść na grubsze karmy. Przyzwyczajona młodzież nie gardzi nawet pokarmami sztucznymi, najlepiej w postaci mięsnych granulatów. Obficie karmiona rośnie nadzwyczaj szybko, ale, niestety, nierównomiernie. Młode piranie trzeba jak najczęściej sortować, aby uniknąć częstych wśród nich przypadków kanibalizmu. Akwaria z narybkiem należy bardzo obficie napowietrzać, ponieważ zużywa on duże ilości rozpuszczonego w wodzie tlenu.



tekst i zdjęcia:
dr wet. Joanna Zarzyńska
Wydział Medycyny
Weterynaryjnej SGGW
dr Paweł Zarzyński

---

Jakaranda mimozolistna