Ojczyzną kur welsumskich jest Holandia. Pod koniec XIX wieku i na początku XX wieku mieszkańcy wsi z okolic Welsum i Apeldoorn krzyżowali swój gospodarski drób z bojowcami, a także z dorkingami, fawerolami, orpingtonami, rodajlendami i kuropatwianymi włoszkami.
W wyniku tych krzyżówek wyhodowali kury, niosące brązowe i lekko połyskujące jaja, które w tamtych latach uzyskiwały bardzo dobrą cenę, zwłaszcza za granicą Holandii. Prawdopodobnie więc ciężar i kolor jaj zdecydowały o pojawieniu się nowej rasy, a nie pokrój i ubarwienie powstającej nowej rasy. Holenderscy hodowcy podkreślają, że także dziś, dobierając ptaki do hodowli, należy zwracać uwagę nie tylko na budowę i kolor ptaków, ale także barwę i wielkość jaj, które powinny ważyć od 75 g do 85 g. Jako minimalną wagę przyjmuje się 65 g. Rocznie welsumska kura znosi około 160 jaj. A. Voorhorst z Welsum dość wcześnie dostrzegł też pozostałe walory licznie hodowanych w okolicy kur i zaczął pracę nad ujednoliceniem populacji. Dopiął swego w 1919 roku, kiedy uznano nową rasę i pojawił się pierwszy holenderski standard rasy welsumska. Międzynarodowej publiczności pokazał swoje ptaki w 1921 roku na światowej wystawie drobiu w Hadze. Miały kolor rdzawo-kuropatwiany i do dziś jest to najbardziej popularna barwa. Z biegiem lat pojawiły się także welsumskie pomarańczowe.
Na cześć hodowcy, który z kur gospodarskich, trzymanych w okolicach Welsum, stworzył nową rasę, szybko uznaną za wartościową także pod względem mięsnym, w 1983 roku mieszkańcy miasta postawili na rynku pomnik, na którym są dwie kury rasy welsumskiej.
Nie minęło dużo czasu od pierwszego pokazu nowej rasy, a hodowcy z Niemiec postanowili stworzyć także jej miniaturową postać. Stało się to na początku lat trzydziestych minionego wieku w Turyngii. Pierwsze miniaturowe welsumskie w kolorze rdzawo-kuropatwianym pokazano prawdopodobnie w 1934 roku, bądź w 1935 roku Za rasę uznano je po II wojnie światowej w 1947 roku. Współcześnie znane są jeszcze welsumskie miniaturowe w kolorze srebrnym i pomarańczowym. Także miniaturowe welsumskie, które budową przypominają rasę pierwotną, słyną z dobrej nieśności i niezwykłej wielkości znoszonych jaj, które powinny ważyć 47 g. Zważywszy, że są to naprawdę niewielkie kury, które nie zjadają dużo paszy i nie potrzebują wielkich wybiegów, można je uznać za doskonałe nioski do hodowli przydomowych, nawet w miastach, w ogródkach działkowych, tym bardziej, że są bardzo odporne na złe warunki pogodowe.


Marek Jerzy Uglorz
http://ozhgridobb.blox.pl

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, wrześniowym wydaniu f&f, nr 10/2011 (153)

---

Technologia hodowli amadyn goulda

WSTĘP

W tym artykule zamieściłem sporo rysunków, gdyż - jak sądzę - łatwiej będzie przeanalizować jego treść. W artykule w poprzednim miesiącu pisałem, że, aby sukcesywnie rozmnażać tzw. trudne ptaki (amadyna wspaniała kiedyś do nich należała), warto zapoznać się z warunkami bytowania owych gatunków w środowisku przyrodniczym. Poznać ich warunki abiotyczne (fizyczne i chemiczne), biotyczne (florę, faunę, etologię itd.) oraz ich wzajemne powiązania, wykluczenia, stymulatory i regresory. Czynniki przyrodnicze oddziaływując na zmysły ptaków, wywołują odpowiednie reakcje. Kiedyś, przed laty, aby określić czynniki wpływające na proces rozmnażania amadyn goulda, rozpocząłem tworzenie algorytmu rozmnażania w warunkach hodowlanych, od poznania zmysłów. To ważne, bowiem poprzez zmysły odbierane są określone bodźce zewnętrzne.


ZMYSŁY

A więc czym są zmysły? Tak najprościej - narządami pozwalającymi na komunikację ptaka ze środowiskiem. Zmysły pozwalają na odbieranie bodźców zewnętrznych. Chociaż wyróżniane są zmysły wychwytujące reakcje wewnętrzne organizmu ptaka. Te pominę w tej analizie. Na każdy ze zmysłów składają się odpowiednie narządy, w których najważniejszą rolę odgrywają receptory nakierowane na reagowania na konkretny rodzaj bodźców oraz odpowiednie funkcje mózgu. Przykład: tokujący samczyk amadyny wspaniałej poprzez zmysły wzroku i słuchu samiczki pobudza jej odpowiednie obszary w mózgu, a te wywołują stosowne zachowanie partnerki. Aby zapewnić tę reakcję zmysły zawierają receptory zdolne do odbierania różnych sygnałów i przetwarzania ich w impulsy.
U amadyn wspaniałych, podobnie zresztą jak u innych zwierząt, występuje kilka zmysłów. Z grubsza przedstawiłem je na rysunku 1.
Zmysł wzroku. Już jego nazwanie wskazuje na powiązanie z okiem. Ów narząd umożliwia ptakom rozpoznawanie fal elektromagnetycznych w widzialnym zakresie światła. Przyjmuje się, że jedne receptory są odpowiedzialne za rozpoznawanie koloru, a inne za rozpoznawanie jasności. Stąd niektórzy badacze uważają wzrok za zmysł składający się w dwóch osobnych zmysłów. By nie zagłębiać się w szczegóły narząd wzroku amadyn potraktuję jako jeden zmysł.
Zmysł słuchu. Oczywiście, związany jest z uchem, którym odbiera amadyna fale różnej częstotliwości.
Zmysł smaku. Powiązany jest z komórkami języka i jamy dziobowej. Analizuje cząsteczki chemiczne. Istnieje kilka rodzajów receptorów na języku, dlatego czasem są uważane za różne zmysły, zwłaszcza, że każdy z receptorów przekazuje informacje do innej części mózgu.
Zmysł węchu. Wiąże się z otworami nosowymi. Rejestruje cząsteczki chemiczne. W przeciwieństwie do smaku, zapach rozpoznawany jest przez setki różnych receptorów, z których każdy rozpoznaje inne cząsteczki.
Zmysły somatyczne. Zmysły te są powiązane z receptorami w skórze. Dawniej zaliczano je do dotyku. Dzisiaj wiadomo, że składają się z wielu różnych receptorów, toteż wyróżnia się osobno zmysł dotyku oraz temperatury.
Bodźce zewnętrzne są odbierane przez ptaki za pośrednictwem receptorów, które ze względu na rodzaje można podzielić na:
* mechanoreceptory - reagujące na dotyk, ucisk,
* fotoreceptory - są wrażliwe na światło,
* termoreceptory - odbierają bodźce termiczne, np. ciepło,
* chemoreceptory - reagują na różne substancje chemiczne.














STYMULATORY

Poznawszy zmysły amadyn goulda i ich funkcje należałoby wskazać czynniki, które nań oddziaływują i wywołują określone reakcje pobudzające ptaki do zachowań gniazdowych, rozmnażania. Te bodźce nazwałem stymulatorami od łac. stimulatio "pobudzanie".

A jest ich kilka. Pewnie nie wszystkie zauważyłem i wymieniłem. Rysunkiem 3 zobrazowałem kilka stymulatorów, które odbierane są przez różne zmysły amadyn. Generalną zasadą, jaką kiedyś przyjąłem w stymulacji amadyn do rozmnażania, było jednoczesne zadziałanie na jak największą liczbę zmysłów różnymi czynnikami.
Stosowałem różne techniki i metody. Na przykład padający deszcz imitowała specjalnej konstrukcji fontanna pokojowa. Wodę humusową sporządzałem przepuszczając deszczówkę przez darń. Odpowiednią temperaturę regulowały skonstruowane urządzenia. Dzisiaj nie ma żadnego kłopotu z nabyciem takowych. Notując wszelkie poczynania, po pewnym czasie, poukładałem je w odpowiednią kolejność i przypisałem im należne wartości. I tak powstał algorytm hodowlany, który odpowiednio wzbogacony i poszerzony utworzył technologię hodowli amadyn wspaniałych. I udało się. O czym poprzednio pisałem. Mogłem wówczas zakląć szpetnie po francusko-polsku: kur d-moll. To działa!


TECHNOLOGIA HODOWLI
(...)


ZAKOŃCZENIE
(...)




tekst i rysunki
dr Marek Łabaj

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, wrześniowym wydaniu f&f, nr 10/2011 (153)