- wrocławski wystawowy

Bardzo dużym zainteresowaniem cieszy się w Polsce amatorska hodowla ciężkich ras opasowych typu mięsnego. Z reguły są to niewielkie przydomowe hodowle ukierunkowane raczej na zaspokajanie doznań estetycznych, w tym przypadku drugorzędnym jest cel kulinarny. Natomiast w niektórych krajach zachodnich (Włochy, Francja) oraz w USA istnieją wielkie fermy prowadzące hodowlę i tucz gołębi na skalę przemysłową. U nas w kraju tego typu przemysłowe hodowle nie mają tradycji, a mięso gołębi konsumowane jest raczej okazjonalnie. Co prawda w ostatnich latach podejmowane były próby hodowli gołębi ras mięsnych na skalę przemysłową, ale chyba nie zakończyły się one sukcesem ekonomicznym.
Przy okazji chciałbym przestrzec przed bezkrytycznym czerpaniem wzorów z działających w Europie ferm gołębich; to zupełnie inny rynek, inne tradycje kulinarne inny i zazwyczaj bogaty konsument. Tamte doświadczenia nie dają się w prosty sposób przełożyć na nasze warunki rynkowe i klimatyczne.
I tutaj pojawia się pytanie, jakie czynniki decydują o powodzeniu hodowli gołębi ras mięsnych na skalę przemysłową? Odpowiedź na pytanie nie jest prosta i wymaga dobrej znajomości rynku konsumenckiego oraz sporej wiedzy z dziedziny marketingu, zarządzania i ekonomii.
Jak powszechnie wiadomo każda działalność gospodarcza nastawiona jest na osiągnięcie maksymalnego zysku i te same reguły odnoszą się do fermy gołębi, która swojemu właścicielowi powinna zapewnić godziwe źródło dochodu.
Działania marketingowe należy rozpocząć z dużym wyprzedzeniem, jeszcze przed podjęciem decyzji o założeniu fermy gołębi. Badania takie są raczej kosztowne i obejmują; określenie potrzeb rynkowych, przewidywaną wielkość produkcji oraz wiele innych zagadnień związanych z potencjalnym konsumentem i jego preferencjami kulinarnymi. Głównym celem działań marketingowych jest zaspokojenie potrzeb klientów poprzez dostarczenie im towaru odpowiedniej ilości i jakości w przystępnej i akceptowalnej cenie. Mając taką analizę rynku możemy podjąć trudną decyzję o budowie przemysłowej fermy tuczu gołębi. Tutaj z kolei zaczyna się pokonywanie kolejnych przeszkód z dziedziny prawa budowlanego, przepisów sanitarnych i ochrony środowiska. Następnie musimy zaplanować cały cykl produkcyjny; zakup materiału hodowlanego, budowę gołębników, sposób hodowli i tuczu młodych, uboju, pakowania, przechowywania, dystrybucji i sprzedaży gotowych tuszek. Bez względu na skalę przedsięwzięcia musimy bezwzględnie zadbać o szeroko pojęty dobrostan ptaków. Przy tego typu projekcie wskazane jest też odbycie praktyki na dużej fermie gołębi po to, aby z autopsji poznać wszystkie zagadnienia z zakresu hodowli i żywienia. Jak widać hodowla na dużą skalę wymaga ogromnej wiedzy, doświadczenia i własnych pieniędzy, gdyż wątpię aby banki udzielały kredytów na taki cel.


(...)

„W ostatnich kilku latach wykonano badania naukowe nad kształtowaniem się płodności, tempa wzrostu i wartości rzeźnej gołębi tej rasy. Badania przeprowadzili: Szmańko i wsp. (2001), Brzezińska (2006) i Zieleziński (2006). Nowicki i Pawlina (1999) opublikowali wyniki badań, których przedmiotem było określenie tempa wzrostu gołębi wrocławski mięsny. Wśród badanych ptaków znalazły się pisklęta pochodzące z lęgu pojedynczego, jak i z lęgu bliźniaczego. Uzyskane wyniki wykazały, że masa ciała gołębi pochodzących z lęgu pojedynczego do 21. dnia życia była nieistotnie wyższa. Natomiast w 28. dniu masa ciała u obu grup była praktycznie taka sama. Analizując dobowe przyrosty wszystkich badanych ptaków, udowodniono, że są one najkorzystniejsze do 28. dnia życia. Nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy badanymi grupami w zakresie przyrostów dobowych, jak i masy ciała w okresie od wyklucia do 28. dnia życia. Wyniki pokazały, że nieuzasadnione jest eliminowanie z lęgu jednego z dwóch jaj. Również badania przeprowadzone przez Brzezińską (2006) potwierdziły wyniki Nowickiego i Pawliny (1999), że nie jest uzasadnione usuwanie z gniazda jednego z jaj.
Autorka uzyskała także wyniki wskazujące, że przyrosty gołębi tej rasy do 28. dnia życia były większe niż gołębi badanych w 1999 roku. Świadczyło to o skuteczności selekcji w kierunku poprawy cech mięsnych.
Do tej pory nie przeprowadzono badań nad kształtowaniem się wzrostu gołębi rasy wrocławski mięsny w zależności od płci. Celem więc badań była analiza wzrostu gołębi obu płci tej rasy w okresie od wyklucia się do 24. tygodnia życia.

(...)

WYNIKI I ICH OMÓWIENIE

Wartości średnie i odchylenia standardowe masy ciała wszystkich badanych gołębi podano w tabeli 1. Uzyskane średnie wartości masy ciała wszystkich badanych gołębi w wieku 7 dni (231 g), 14 dni (417 g), 21 dni (491 g), 28 dni (524 g) wskazują, że od czasu konsolidacji rasy (Nowicki i Pawlina 1999) masa ich ciała w wieku 7 dni nie uległa zmianie. W wieku 14 i 21 dni zwiększyła się odpowiednio o 34 i 17 g, natomiast w wieku 28 dni zmniejszyła się tylko o 13 g. Badania przeprowadzone w późniejszych latach (Zieleziński 2006; Brzezińska 2006) wskazują, że od roku 2001 średnia masa ciała w 28. dniu życia systematycznie zmniejszała się - z 585 g (Zieleziński 2006) do 524 g (badania własne). Zaobserwowany spadek masy ciała w ciągu 4 lat wynika z braku prowadzenia selekcji na zwiększenie masy ciała w badanym stadzie.
Faworyzowane są więc osobniki lżejsze, mające cechy korzystne dla przetrwania w warunkach naturalnych (gołębie o mniejszej masie ciała są bardziej nieśne i nie tłuką jaj). Jest to jednak niekorzystne z uwagi na to, że gołębie ras mięsnych w wieku 4 tygodni przeznaczane są na ubój i mniejsza masa ciała oznacza mniejszą masę tuszki przeznaczonej do konsumpcji.
Wartości średnie masy ciała w wieku 24 tygodni życia gołębi wyniosły 603 g (tab.1). Zieleziński (2006) we wcześniejszych badaniach stwierdził, że masa ciała w wieku 24 tygodni wyniosła 694 g. Niestety, nie można porównać wartości średniej masy ciała w wieku 8 i 16 tygodni z innymi badaniami, ponieważ w piśmiennictwie brak jest danych, jak masa ciała kształtowała się w tym wieku.

(...)



tekst i zdjęcia: Zbigniew Gilarski

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, marcowym wydaniu f&f, nr 04 / 2012 (159)

---

Kozy miniaturowe

Kolejnym gatunkiem zwierząt polecanych do chowu przydomowego lub jako ozdoba gospodarstw agroturystycznych czy mini-zoo, są kozy. Zwłaszcza odmiany miniaturowe cieszą się coraz większa popularnością, ze względu na niewielkie rozmiary, miłą aparycję oraz łatwość utrzymania


Charakterystyka

Pochodzenie odmian karłowatych wiąże się z Azją, skąd kozy przywędrowały do leśnych rejonów Afryki Centralnej i Zachodniej. Do Europy zostały sprowadzone w XVII wieku, zaś do Stanów Zjednoczonych trafiły z europejskich ogrodów zoologicznych w latach 50-tych XX wieku.
Koza miniaturowa osiąga wielkość ok. 50 cm w kłębie, przy masie ciała ok. 25 kg, a długość ciała jest prawie równa wysokości. Ciało jest zwarte i dobrze umięśnione. Profil głowy typowo kozi, oczy duże, ciemne, bystre. Uszy wąskie, średnio długie, osadzone po bokach głowy. Rogi u tych kóz są niewielkie, można spotkać też osobniki bezrogie. Szyja średnio długa, szlachetna. Okrywa włosowa krótka (aczkolwiek w ramach adaptacji do chłodniejszych klimatów w okresie zimowym wykształciły wełnisty podszerstek), umaszczenie bardzo różne, od podstawowej bieli, poprzez beże, brązy, do czarnego, również łaciate. Często kończyny zakończone czarnymi "skarpetkami", a czarne znaczenia są widoczne wokół oczu i na pysku. Zwierzęta te wcześnie osiągają dojrzałość fizyczną oraz płciową (przed ukończeniem pierwszego roku życia). Ciąża trwa 5 miesięcy, a w miocie zazwyczaj rodzą się bliźnięta, rzadziej trojaczki. Są odporne i długowieczne (dożywają 10-15 lat).
W Polsce trudno jest mówić o konkretnej rasie kózek miniaturowych, najczęściej są krzyżówkami międzyrasowymi o zminiaturyzowanym formacie.


Wymagania żywieniowe
(...)

Warunki chowu
(...)




tekst i zdjęcia:
dr n. wet. Joanna Zarzyńska
dr Paweł Zarzyński

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, marcowym wydaniu f&f, nr 04 / 2012 (159)

---

Wiosna nad wodą

Marzec i kwiecień to miesiące, podczas których coraz częściej zaczynam myśleć o zbliżającym się początku sezonu wędkarskiego. Jak każda pora roku tak i wielkimi krokami zbliżająca się wiosna niejako ustala pewne reguły panujące w zbiornikach wodnych. Z pewnością nieco inaczej podejdziemy do wiosennego łowienia w jeziorach i w rzekach, jednak pewnym jest, że czas odkurzyć sprzęt i poszperać w jaki sposób podejść do wczesno wiosennego polowania na grubą rybę.


Nad rzeką
(...)


Nad jeziorem

Widok jeziora wiosną należy do moich ulubionych. Lekka mgiełka unosząca się nad ranem i klucze migrujących ptaków wynagradzają mi trudy i znoje życia codziennego. Nie ma nic lepszego niż obcowanie z naturą, a bez wątpienia wędkarstwo w tym względzie należy do sportów ekstremalnie kontaktowych. Podobnie jak w przypadku rzek powinniśmy cieszyć się, że sezon wegetacyjny dopiero się rozpoczyna i zaczepy o rdestnicę czy kępy moczarki raczej nam nie grożą. Cały czas pamiętamy, że nie możemy łapać drapieżników, dla których wiosna to czas rozrodu.
Z tzw. białej ryby, możemy pokusić się o klasyczne gatunki typu płoć czy leszcz. Na lina raczej nie mamy co liczyć gdyż ten dopiero zaczyna żerować wybudzony z zimowego letargu. W zależności od tego, z jakim typem jeziora mamy do czynienia musimy pamiętać o kilku zasadach. W jeziorach o niskiej zawartości substancji biogennych (tzw. oligotroficznych) mamy do czynienia z docieraniem światła na znaczne głębokości. Ryb raczej szukajmy w miejscach gdzie one same będą czuć się bezpieczne.
Przewrócone konary, stare pomosty czy cień rzucany np. przez drzewa będą dobrym miejscem na spróbowanie sił w głębokich wiosennych wodach. W ciepłe dni, ryby mogą znajdować się nico bliżej brzegu, gdyż każda okazja jest dobra aby ogrzać ciało kilkoma promieniami wiosennego słońca. Pamiętajmy aby nie przesadzać z zanęcaniem. Ryby i tak na początku sezonu raczej żerują marnie więc ładowanie kilogramów skrzętnie przygotowanej karmy raczej nie przyniesie efektów, a może skutkować odwrotnym efektem od tego zamierzonego. Jako przynętę i dodatek do zanęty proponuje larwy ochotkowatych. Cena 1 kg obecnie na rynku waha się pomiędzy 40, a 60 zł jednak, zamrożone larwy możemy przechowywać przez dłuższy czas nie tracąc ich walorów smakowych i zapachowych. W jeziorach o większej liczbie substancji biogennych zasięg penetracji promieni słoneczny zmniejsza się wraz z każdym ciepłym dniem. Zasada obowiązująca w wyżej wymienionych akwenach również i tu może okazać się trafna.
Jednak jeziora eutroficzna (bo tak brzmi ich fachowa nazwa) raczej nie są głębokie i rozmieszczenie ryb może być bardziej przewidywalne niż w jakimkolwiek innym zbiorniku. Jako przynęt na wiosenne połowy polecam tradycyjnie już białe robaki (w niektórych rejonach polski zwane madami), wspomniane już larwy ochotkowatych, dżdżownice oraz przegotowaną pszenicę lub pęczak. Pamiętajmy, że nie możemy łapać po zmroku ze środków pływających. Wybierając się na jesienne połowy nie zapomnijmy o tym, że wiosenne słońce bywa zdradliwe i lepiej być przygotowanym na nagłą zmianę wiosennej aury.



tekst i zdjęcia:

Michał Mięsikowski

Pracownia Histologii i Embriologii Kręgowców Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, kwietniowym wydaniu f&f, nr 04 / 2012 (159)