Styczeń 2016 Nr 1/2017 (216)

Ptaszyniec kurzy

Wstęp

Udomowienie zwierząt i rozwój intensywnego, wielkotowarowego chowu miało ogromny wpływ na ewolucję i liczebność pasożytów. Ptaki odznacza bogata i zróżnicowana fauna pasożytnicza. Jednak ilość gatunków szkodników, bytujących na ptactwie udomowionym, jest o wiele większa niż na spokrewnionych, dziko żyjących kurakach.
Najczęściej występujące pasożyty zewnętrzne u ptaków to owady i pajęczaki. Zasiedlają one na stałe lub okresowo (czasowo) skórę, albo pióra ptaka, a czasami nawet jamy ciała. Do szkodników występujących u ptaków okresowo zaliczamy: ptaszyńce, obrzeżki, pluskwy i pchły. Choroba inwazyjna związana z występowaniem pasożytów to parazytoza.

Występowanie i morfologia

Ptaszyniec kurzy Dermanyssus gallinae zaliczany jest do najgroźniejszych i najbardziej dokuczliwych pasożytów ptaków. Przysparza wielu problemów zarówno w wielkotowarowych jak i w amatorskich (hobbystycznych) hodowlach. Przyczynia się do znacznych strat ekonomicznych. Występuje on powszechnie u drobiu grzebiącego i w gniazdach ptaków dziko żyjących np. gołębi, wróbli, szpaków.
Dorosłe, głodne ptaszyńce są jasnobrązowe lub szarawożółte, spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Po nassaniu się krwi przybierają barwę jasnoczerwoną. Następnie, gdy krew zostaje strawiona, stają się szare. W zależności od płci różnią się wielkością. Długość ciała samicy to ok. 0,75 mm, a samca ok. 0,60 mm. Ciało opitych krwią ptaszyńców ma kształt gruszkowaty i długość ponad 1 mm. Aparat gębowy tworzą długie sztylecikowate, szczękoczułki, którymi pasożyt nacina skórę, aby pobrać krew. Ptaszyńce posiadają cztery pary długich, silnie zbudowanych kończyn, dzięki którym mogą się szybko poruszać.
ptaszyniec

Pasożyty, przebywają na swoich ofiarach, tylko przez krótki okres czasu, głównie nocą, kiedy żerują. Dzień spędzają w ukryciu, zasiedlając gniazda ptaków, osprzęt i wszelkie zakamarki (szpary między deskami, szczeliny podłóg). Dzięki temu mają zapewnioną odpowiednią temperaturę i wilgotność, co sprzyja ich szybkiemu rozmnażaniu.
Ptaszyńce przechodzą złożony cykl rozwojowy, a czas jego trwania zależy od temperatury otoczenia. Zapłodniona samica składa za każdym razem od 3 do 7 jaj (w ciągu życia ok. 50 szt.), które ukrywa w zakamarkach kurnika bądź woliery. Liczba jaj zależy od ilości pobranej przez samicę krwi. Przy temperaturze otoczenia poniżej 10oC produkcja jaj zostaje zatrzymana. Im cieplej tym mniejsze odstępy między składaniem kolejnych pakietów jaj. (...)

Objawy kliniczne
(...)

Metody zwalczania
(...)

Podsumowanie
(...)

tekst:
mgr inż. Bartłomiej Kaszyński

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Małe jest piękne, czyli słów kilka o:

FIFE FANCY

Za oknem plucha i szaro, ale jakoś nie da się tego odczuć w domu rozśpiewanym przez malutkie, okrągłe stworzonka, które na przekór aurze, zdają się zaklinać rzeczywistość swoim głośnym śpiewem. Muszę przyznać, że kiedy w moim domu, po raz pierwszy, pojawił się samczyk Fife fancy byłem zaskoczony, że z tak małego gardziołka potrafią wydobyć się tak wzniosłe dźwięki. Żona, która lubi popołudniowe drzemki jakoś nie podzielała mojego zachwytu
Zainteresowanie brytyjskimi rasami kanarków kształtnych, posiadanie psa rasy border terier spowodowały, że natknąłem się najpierw na rasę border fancy. Duże bordery są jednak rasą piekielnie trudną w hodowli, materiału hodowlanego u nas jak na lekarstwo, ptaki są drogie. Mój pierwszy zapał więc dość szybko uległ gwałtownemu ostudzeniu. Niemniej jednak szukałem rasy o podobnych kształtach, które są wg mojego gustu, po prostu piękne. Zawsze jakoś mój zachwyt budziły zwierzęta o kształtach, mówiąc oględnie okrągłych. A to słonie, a to hipopotamy, pielęgnice pawiookie, buldogi angielskie czy goryle Jakież więc rasy kanarków mogły mi się spodobać najbardziej, jeśli nie norwiki czy bordery. Glostery również mają w sobie to coś jednak w mniejszym już stopniu. I tak po przestudiowaniu literatury i paru stron internetowych moje zainteresowanie padło na mniejszego brata dużych borderów bordera miniaturowego, zwanego w swojej ojczyźnie FIFE FANCY.
border

Rasa ta jest zminiaturyzowaną wersją swojego protoplasty. Należy do najmłodszych ras kanarków kształtnych z Wysp Brytyjskich, do których należą również tak u nas popularne glostery. Obie rasy łączy krótka historia. Obie również odniosły ogromny sukces, jeżeli chodzi o popularność. Dość powiedzieć, że na całym świecie miniaturowy border bardzo szybko prześcignął dużego bordera i należy do najpopularniejszych ras zarówno w Wielkiej Brytanii jak i w całej Europie. Rasa została stworzona przez hodowców szkockich z rejonu półwyspu Fife i stąd pochodzi jej nazwa (często mylona z liczebnikiem angielskim five pięć, z którym nie ma nic wspólnego). Najważniejszym hodowcą zwanym ojcem rasy jest Walter Lumsden. Od dziecka fascynowały go ptaki, to one pomogły mu przetrwać trudny czas II wojny światowej, a trzymane przez niego kanarki swoim zachowaniem miały ostrzegać przed użytymi podczas wojny gazami bojowymi. Po wojnie hodował on duże bordery, był jednym z współzałożycieli szkockiego klubu hodowców tej rasy. Nie mógł pogodzić się z faktem, iż jego ukochana rasa zaczęła zmierzać w niepożądanym, jego zdaniem kierunku, tzn. hodowcy zaczęli zwiększać jej wielkość prawdopodobnie przez krzyżowanie z norwikiem. Marzył o powrocie do hodowli ptaków jakie znał sprzed wojny, określanych przez hodowców mianem maleńkich klejnocików. Rozpoczął on więc intensywną pracę hodowlaną, która trwała 8 lat.
(...)

tekst:
mgr inż. Michał Kik

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Koza na moher

Koza angorska, w zestawieniu z licznymi rasami i odmianami kóz mlecznych oraz mięsnych jest jedną z najrzadziej spotykanych. Jej mleczność wystarcza jedynie na zaspokojenie potrzeb koźlęcia, wydajność mięsna jest niewielka, a wymagania środowiskowe znaczne. Bardzo źle znosi okresy długotrwałych opadów i zimna, często choruje, nierzadko zamiast bliźniąt rodzi jedynaki, którym trzeba zapewnić ciepłe i suche schronienie. Mimo tego rolnicy i hodowcy hobbyści poszukują tej kozy w związku z jej oryginalnym wyglądem oraz drogocenną wełną moherem. Na jej korzyść przemawia także fakt, że jest jedną z najstarszych ras zwierząt gospodarskich jakie kiedykolwiek wyhodowano na świecie.

Najcenniejsza wełna

Uważa się, że słowo moher pochodzi bezpośrednio z języka arabskiego i oznacza rzecz bardzo luksusową, wyborną, doborową. Według językoznawców tak właśnie w dawnych czasach postrzegano wełnę z kóz angorskich - jako coś najwspanialszego w swojej klasie. Kiedy wełna moherowa trafiała do Europy prosto z terenów Turcji, język turecki nie był powszechnie używany, w przeciwieństwie do języka arabskiego.
koza, moher,

Z tego względu do dziś na całym świecie dla określenia wełny z kóz angorskich używa się wyrazu mohaire, co po spolszczeniu zapisuje się jako: moher. Obok wełny z kóz angorskich równie cenne było włosie pozyskiwane z kóz kaszmirskich, z którego wykonywano słynne szale.
Moher charakteryzuje się długim włóknem, dużą lekkością i puszystością oraz połyskiem. Średnica włókna wynosi od 24 do 26 mikronów (ľ) dla moheru z młodych zwierząt i 36 mikronów dla moheru z dorosłych zwierząt. Włókno ponadto jest bardzo wytrzymałe, elastyczne oraz w porównaniu z wełną owczą, nie spilśnia się (nie filcuje). Bez problemu farbuje się na różne kolory, ale także łatwo chłonie barwę z zabrudzenia. W związku z delikatnością, podstawową wadą moheru jest łatwe mechacenie się. Wełna z kóz angorskich służy obecnie do wyrobu swetrów, kamizelek, szalików oraz nakryć głowy. Bardzo często delikatny moher miesza się z wełną w celu obniżenia kosztów produktu. Moher używany jest także do wyrobu imitacji włosów u lalek i innych zabawek dla dzieci. Z kolei wełna zwana angorą, nie pochodzi od kóz lecz od królików angorskich.

Z Babilonu lub z Turcji
(...)

Obowiązkowa biel
(...)

Utrzymanie
(...)

tekst i zdjęcia:
dr Radosław Kożuszek

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Pielęgniczka ramireza

Wstęp

Gatunek ten jak wskazuje nazwa należy do licznej rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae) obejmującej popularne gatunki ryb akwariowych m.in.: skalary, dyskowce nazywane paletkami oraz inne duże pielęgnice. Choć jest nieco mniej popularna niż wymienione inne taksony z tej samej rodziny jest rybą bardzo atrakcyjną pod względem ubarwienia a jej małe rozmiary sprawiają, że dla dobranej parki tych rybek wystarczy średniej wielkości zbiornik. Mała popularność wynika z faktu wymagań pod względem parametrów jakości wody w akwarium przez nie zamieszkiwanym. Postrzegane są jako ryby trudne w utrzymaniu. Często po zakupie przeniesione do akwarium, gdzie nie ma odpowiednich parametrów wody (jak pH i jej twardość) rybki zapadają na choroby i wkrótce giną, a zniechęcony akwarysta rezygnuje z ich hodowli. Aby cieszyć się hodowlą tych rybek należy więc poznać wymagania tego gatunku, a po ich spełnieniu i posiadaniu odpowiednio dobranej pary można obserwować ciekawy rytuał godowy oraz charakterystyczne dla pielęgnic zachowania opieki nad ikrą oraz narybkiem. Dodatkową zachętą do propagowania hodowli tej atrakcyjnej ryby jest wyhodowana przez pasjonatów tego gatunku jest odmiana barwna tzw. pielęgniczka Ramireza electra o pięknym błękitno-niebieskim ubarwieniu ciała

ramirezka

Historia odkrycia gatunku
Pierwszy człon nazwy tego gatunku ryb związany jest z jej przynależnością do rodziny ryb pielęgnicowatych. Jako rybka mniejszych rozmiarów niż większość pielęgnic nazwana została pielęgniczką. Drugi człon natomiast związany jest z odkrywcą, który nazywał się Manuel Vicente Ramirez. Gdy dość niedawno, a dokładnie wiosną w 1947 roku wraz ze swoim znajomym ze Stanów Zjednoczonych Hermane Blass odłowili w dorzeczu rzeki Apure kilkadziesiąt osobników ryb nieznanego dotąd dla nauki gatunku, nie wiedziano wówczas nic o jego biologii dlatego część osobników, zostało przetransportowanych na Florydę w USA, gdzie w Miami Herman Blass rozmnożył je w warunkach akwariowych. Następnie w niespełna rok później gatunek został opisany przez George Myersa i Roberta Harryego jako Apistogramma ramirezi. Początkowo gatunek został zakwalifikowany do rodzaju Apistogramma jednocześnie tym samym roku trafił do europejskich hodowców. Dekadę po odkryciu, niemiecki akwarysta Hans Frey użył w książce akwarystycznej błędnie zapisanej nazwy Microgeophagus ramirezi (przez c, zamiast k). Następnie błędna nazwa została powielona przez Herberta Axelrod w 1971 roku w swojej książce o rozmnażaniu ryb, co spowodowało upowszechnienie nieprawidłowej nazwy w literaturze akwarystycznej. Nazwa rodzajowa Microgeophagus nie jest poprawną nazwą w nomenklaturze zoologicznej i nie powinna być stosowana. Po licznych dyskusjach i debatach na temat systematyki tego gatunku ostatecznie przypisany został do rodzaju Mikrogeophagus, a nazwa rodzajowa Papiliochromis Kullander, 1977 została uznana za synonim Mikrogeophagus.

ramirezka

Charakterystyka
(...)

Warunki hodowli
(...)

Żywienie
(...)

Tarło i odchów młodych
(...)

Odmiany barwne
(...)

Problemy w hodowli
(...)

tekst i zdjęcia:
mgr inż. Marcin Różewicz
Instytut Bioinżynierii i Hodowli Zwierząt
UPH Siedlce

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Powrót do archiwum

Strona główna

Wydawnictwo Fauna&Flora Adres: 45-061 Opole ul. Katowicka 55. Tel. 77/403-99-11.
e-mail:redakcja@faunaflora.com.pl
Redakcja gazety: zespĂłĹ. Redaktor naczelny: Marek Orel, tel. +48 608 527 988.
Sekretarz redakcji: Janusz Wach, tel. +48 606 930 559. Korekta: Iwona Stefaniak.

Styczeń 2016 Nr 1/2017 (216)

Ptaszyniec kurzy

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216) szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

FIFE FANCY

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216) szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Koza na moher

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216) szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

Pielęgniczka ramireza

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216) szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f - 01/2017 (216)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę