Październik 2018 - 10/2018
Silka
- kura jedwabista
Na przestrzeni lat człowiek stworzył setki przeróżnych ras wielu gatunków zwierząt. I choć niektóre rasy nazywają się tak samo, to jednak łatwo jest zaobserwować różnice między osobnikami pochodzącymi z USA, czy Europy. Dotyczy to nie tylko ras drobiu, ale również psów (np. owczarek niemiecki lub bokser) i kotów (np. burmański, maine coon). Na tych kontynentach praca hodowlana odbywała i odbywa się dość niezależnie. Od czasu, kiedy granice między państwami, czy nawet kontynentami otworzyły się, jak również w dobie Internetu, kiedy kontakt między hodowcami z całego świata stał się ułatwiony, zauważa się pewne zmiany. Hodowcy europejscy coraz częściej decydują się na zakup zwierząt zza oceanu.
SYLWETKA RASY I CECHY CHARAKTERYSTYCZNE
Kury jedwabiste określane też jako jedwabiste standardowe lub jedwabiste duże są stosunkowo niewielką rasą spośród form dużych. Sylwetka ptaka jest zaokrąglona ze wszystkich stron, tułów powinien być szeroki, grzbiet z wysuniętymi lekko barkami, pierś szeroka oraz mocno opierzony brzuch, a ogon wysoko uniesiony, charakteryzujący się jedwabistymi sterówkami i sierpówkami. Uda tych ptaków są dobrze opierzone, a skoki niedługie. Kury te posiadają niebieskoczarne zabarwienie skóry, skoków i części twarzowej oraz barwy morwowej grzebień i dzwonki występujące u odmiany bezbrodej. Mięśnie, część narządów wewnętrznych i kości są sinoczarne. Kolor dzioba jest uzależniony od odmiany barwnej upierzenia i może występować w kolorze od niebieskiego przez szary aż do odcieni czerni. Charakterystyczne, kontrastujące zausznice są koloru turkusowego. Grzebień różyczkowy praktycznie niewidoczny u kur, u kogutów przyjmuje kształt połowy orzecha włoskiego. W budowie grzebienia istotny jest kształt, powinien być on szerszy niż dłuższy, z poprzeczną bruzdą (1/3 wysokości od nasady dzioba) i bez kolca. Inną cechą charakterystyczną jest pięciopalczastość, opierzone skoki, turkusowe zausznice oraz występowanie czuba. Oczy są koloru czarnobrązowego, niezależnie od odmiany barwnej. W związku ze specyficzną strukturą upierzenia, ptaki te zatraciły zdolność lotu, dlatego do ich hodowli nie potrzeba wysokich ogrodzeń.
Instynkt macierzyński
Należy wspomnieć o jednej z cech, która jest przypisana tej rasie silnemu instynktowi wodzenia piskląt. Kury te są idealnymi matkami nie tylko dla swoich kurcząt, ale także dla innych ptaków (bażanty, kaczki itd.), co hodowcy wykorzystują w przypadku posiadania cennych gatunków lub gdy u biologicznych rodziców instynkt wysiadywania i wodzenia piskląt jest słabo zaznaczony bądź nie występuje.
Odmiany barwne
Dzięki świadomej działalności hodowców dziś spotyka się szereg odmian barwnych kury jedwabistej. Według Rassegeflügel - Standard für Europa in Farbe jedwabiste występują w następujących odmianach barwnych: dla formy dużej - biała, czarna, żółta, niebieska, dzika, srebrna dzika, krogulcza, perłowoszara, czerwona, splash i biała czarno plamista. Oprócz formy standardowej wyróżnia się jedwabiste miniaturowe, w barwach niebieskiej, żółtej perłowoszarej, czarnej, srebrnej dzikiej, dzikiej (fot. 1), białej, jedwabiste syjamskie (wyłącznie białe), czy jedwabiste gołoszyjki (nieuznane oficjalnie w standardzie europejskim)
Upierzenie (...)
Skoki (...)
Głowa (...)
Kolor skóry (...)
DWA TYPY WZORCA
EUROPEJSKI VS AMERYKAŃSKI
(...)
EWOLUCJA WZORCÓW
- CZYLI DOKĄD ZMIERZA HODOWLA?
(...)
Tekst:
mgr inż. Arkadiusz Matuszewski
dr inż. Monika Łukasiewicz
inż. Łukasz Wardecki
mgr inż. Maciej Miąsko
Zakład Hodowli Drobiu, SGGW w Warszawie
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, październikowym numerze f&f 10/2018 (237)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
Z cyklu: Rzadkie w europejskich hodowlach
Listkogonka fioletowa
WSTĘP
Do rzędu papugowych (Psittaciformes) zaliczamy 90 rodzajów i prawie 390 gatunków. Dużą grupę stanowią wśród nich ptaki pospolite, powszechnie znane i hodowane wśród prywatnych hodowców. Są jednak również rodzaje i taksony, które są mało znane i praktycznie nie spotykane w hodowlach. I to one często stanowią obiekt marzeń i poszukiwań wielu miłośników papug. Dla wielu osób już samo zobaczenie na żywo przedstawicieli tej grupy papug jest niebywałym sukcesem i powodem do radości. Dla mnie osobiście jedną z takich grup są bez wątpienia listkogonki.
Pod tą tajemniczą nazwą kryje się dziewięć bądź dziesięć jasnozielonych, średniej wielkości papug z rejonu Indonezji i Filipin. Ich dziwnie brzmiąca nazwa rodzajowa wzięła się od najbardziej charakterystycznej i unikalnej ich cechy kształtu piór ogona. Dwie środkowe sterówki mają u nich wydłużone stosiny i na końcu ozdobione są łopatkowato rozszerzonymi chorągiewkami. Tego typu zmodyfikowane pióra są rzadkością wśród ptaków. Spotkać je można jeszcze w ogonach południowoamerykańskich piłodziobów (Momotidae), niektórych zimorodków (Alcedinidae) oraz kolibrów (Trochilidae). Inną typową cechą tych papug jest posiadanie stosunkowo dużego, masywnego dzioba o niewielkim wycięciu na górnej jego połowie. W systematyce papug listkogonki są najczęściej umieszczane między trzema gatunkami śpiewaczek (rodzaj Geoffroyus) a zielonymi papugami z rodzaju Tanygnathus i barwnicą (Eclectus roratus). Nadal należą one do najsłabiej poznanych papug. Do 1999 roku (kiedy ukazał się nomenklator z polskim nazewnictwem ptaków świata) ptaki te nie miały nawet nazw w naszym języku. Ze względu na olbrzymią trudność w utrzymaniu ich w niewoli są właściwie niespotykane w hodowlach nawet największych ogrodów zoologicznych i ptasich parków. Jednakże jeszcze kilka lat temu przez ok. 15 lat słynny niemiecki Weltvogelpark Walsrode pokonał ten problem i eksponował kilka osobników tych niezwykłych papug. Na podstawie danych z literatury postaram się przedstawić bliżej jedynego jak na razie przedstawiciela tej ciekawej grupy, którego można było zobaczyć jeszcze do niedawna na naszym kontynencie listkogonkę fioletową.
OPISANIE I SYSTEMATYKA
Jest to jedna z najpóźniej opisanych papug. Dokonał tego w 1900 roku niemiecki ornitolog Ernst Johann Otto Hartert (1859-1933), który przez wiele lat był kuratorem zbioru ptaków w brytyjskim Muzeum Historii Naturalnej w Tring. Okaz opisowy pochodził z góry Mount Mada na indonezyjskiej wyspie Buru. Został pozyskany na wysokości ok. 1 tys. m n.p.m. Jest to takson monotypowy i nie wyróżniamy u niego podgatunków. Za jej najbliższą krewną uznaje się listokogonkę złotogrzbietą (P. platurus) z Sulawesi (Celebes). Ogólnie systematyka tych papug jest dość zawiła. Jeszcze do połowy lat 80. XX wieku powszechnie uznawano istnienie sześciu gatunków w rodzaju Prioniturus. Taką liczbę można spotkać m.in. w podręcznikach czeskiego znawcy papug Milana Vaíčka oraz w pierwszych wydaniach monumentalnej monografii papug świata Parrots of the World Australijczyka Josepha M. Forshawa. Później liczba wyróżnianych gatunków wzrosła do dziewięciu, a obecnie najnowsze listy ptaków świata mówią już o dziesięciu odrębnych taksonach. Wszystko to wynika głównie z najnowszych badań genetycznych i dużej różnorodności kilku przedstawicieli tej grupy papug. Niektóre spośród nich zamieszkując rozległe archipelagi wysp wykształciły na tyle różne populacje, że dawniej opisano je jako różne podgatunki. Te ostatnie na podstawie najnowszych badań okazały się na tyle odrębne od siebie, że postanowiono uznać je za samodzielne taksony.
WYGLĄD
Listkogonka fioletowa to średniej wielkości papuga. Długość jej ciała wynosi 32 cm, zaś jego masa: ok. 220 g. Długość skrzydła: 16,9-18,6 cm, ogona: 11,2-15,1 cm, dzioba: 2,0-2,3 cm, skoku: 1,8-2,0 cm.
W sylwetce zwracają uwagę wydłużone stosiny dwóch, środkowych sterówek z charakterystycznymi listkowatymi zakończeniami. U gatunku tego występuje dymorfizm płciowy.
Jest to w przeważającej większości zielona papuga. Głowa samca jest jaskrawozielona z popielatoniebieską czapeczką i potylicą. Podobnego koloru ozdoby występują na grzbiecie oraz na zgięciu skrzydła. Pozostała część skrzydła jest ciemnozielona. Spód ciała jest żółtawozielony. Żółtawe są pokrywy podogonowe. Górna strona ogona jest zielona. Przy czym zewnętrzne sterówki mają niebieskie zakończenia. Dolna strona ogona jest jasnoniebieska. Dziób jest szary, czasami z ciemniejszym końcem. Nogi są szare. Tęczówka oka jest ciemnobrązowa.
Samica przypomina wyglądem samca. Różni się od niego brakiem popielatoniebieskiej czapeczki na głowie i grzbiecie. Niebieskawa barwa na zgięciu jej skrzydła ma ograniczony zasięg. Również łopatkowato rozszerzone chorągiewki na sterówkach ogona są u niej mniejsze.
Ptaki młode przypominają samicę. Nie posiadają jednakże, charakterystycznych dla dorosłych ptaków, piór w ogonie. U młodych samców występuje już niebieskawy nalot na grzbiecie.
Listkogonka jest stosunkowo cichym, płochliwym ptakiem. Czasami wydaje miękkie, gwiżdżące dźwięki brzmiące jak: tii-łii
tii-łii oraz nieco bardziej szorstkie kai-kai-kai-kai.
ŚRODOWISKO I TRYB ŻYCIA
(...)
LĘGI
(...)
HODOWLA
(...)
OCHRONA
(...)
Tekst i zdjęcia:
mgr inż. Tomasz Doroń
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, październikowym numerze f&f 10/2018 (237)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
Czarnoszyje
kozy walizerskie
Koza domowa (Capra hircus), podobnie jak owca jest gatunkiem o polifiletycznym pochodzeniu. Oznacza to, że za protoplastów tego ważnego gospodarczo gatunku zwierząt domowych uznaje się różnych przodków, co prawda niespokrewnionych, ale wykazujących podobieństwo budowy lub fizjologii. Są to m.in.:
* koza bezoarowa (Capra aegagrus) do dziś zamieszkująca w stanie dzikim tereny Azji mniejszej,
* Capra prisca, która dziś jest uznawana za wymarły gatunek, a niegdyś dość licznie występowała we wschodniej części Europy Środkowej,
* koza śruboroga (Capra faloconerii), która posiada mocno skręcone rogi i do dziś żyje na terenie Himalajów.
Pożyteczny gatunek
Koza jest zwierzęciem gospodarskim uważanym za udomowione bardzo wcześnie. Proces domestyfikacji miał miejsce prawdopodobnie już na etapie przechodzenia ludzi pierwotnych z koczowniczego trybu życia na osiadły, gdy zapewnienie sobie podstawy bytu jaką była żywność, zależało w dużej mierze od zwierząt. Było to zwierzę od zawsze cenione przez ludzi z racji jej małych wymagań bytowych, w zwłaszcza pokarmowych. Kozy bowiem potrafią przetrwać bardzo skrajne i niekorzystne warunki. Dzięki temu obszar ich hodowli jest aż tak szeroki i zróżnicowany. Lokalne rasy kóz przystosowały się do różnych warunków klimatycznych, stąd też zwierzęta te żyją zarówno na półpustynnych terenach Afryki, jak i na zasobniejszych terenach Azji, Europy, a także na małych wyspach oceanicznych, gdzie hodowla większych gatunków jak bydło jest niemożliwa z racji bardzo skromnych warunków bytowych o małej powierzchni na której można wypasać zwierzęta. Dodatkowo są to zwierzęta, które znacznie łatwiej przemieszczają się na nowe tereny i można je znacznie łatwiej transportować.
W Polsce hodowla kóz wciąż jest marginalizowana, mimo bardzo wielu walorów użytkowych i praktycznych jakie posiadają te zwierzęta. Zazwyczaj kojarzone były z biedą i niedostatkiem z racji tego, że żywią się również roślinami uważanymi za chwasty, których inne gatunki jak bydło nie zjadają. Kozy mogą być użytkowane w kierunku mlecznym, mięsnym, a niektóre rasy również w kierunku wełnistym. Wśród bardzo licznych ras kóz z pewnością odnaleźć można tę, która sprosta oczekiwaniom właścicieli, sprawiając, że ich hodowla przyniesie potencjalne profity w postaci bardzo wartościowych produktów np. mleka i jego przetworów, ale także samej satysfakcji z powodu obcowania z tymi zwierzętami. W dobie powszechnej marginalizacji dawnych tradycyjnych ras warto zwrócić na nie uwagę, gdyż często posiadają one bardzo oryginalne cechy, zarówno pod względem użytkowym jak i eksterieru. Jedną z takich ras jest czarnoszyja koza walizerska. Rasa o unikalnym i charakterystycznym dla niej umaszczeniu oraz posiadająca walory użytkowe. Z pewnością znajdzie ona grono amatorów jej hodowli, gdyż w ostatnim czasie obserwuje się zwiększone zainteresowanie hodowlą kóz w Polsce, zwłaszcza w gospodarstwach o profilu agroturystycznym.
Pochodzenie
i charakterystyka rasy
(...)
Atrakcyjna rasa
(...)
Warunki utrzymania
(...)
Podsumowanie
(...)
Tekst i zdjęcia:
mgr inż. Weronika Mieczkowska,
mgr inż. Marcin Różewicz,
mgr inż. Monika Ogórkiewicz
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, październikowym numerze f&f 10/2018 (237)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
|
Powrót do archiwum
Strona główna
Wydawnictwo Fauna&Flora Adres: 45-061 Opole ul. Katowicka 55. Tel. 77/403-99-11.
e-mail:redakcja@faunaflora.com.pl
Redakcja gazety: zespĂłĹ. Redaktor naczelny: Marek Orel, tel. +48 608 527 988.
Sekretarz redakcji: Janusz Wach, tel. +48 606 930 559. Korekta: Iwona Stefaniak.
|
