 
| ||
 | ||
 |
||
Sierpień 2018
Polbar
- polska kuraWśród nielicznych, prawdziwie polskich ras drobiu, wyróżnia się polbar. Jastrzębiate upierzenie tej kury zawsze przywodzi na myśl tradycyjną polską wieś.
Agroturystyka czy chów ekologiczny?
Prowadzenie intensywnej gospodarki rolnej na glebach niższej klasy, szczególnie w małych gospodarstwach, staje się nieopłacalne i zachodzi ekonomiczne uzasadnienie konieczności wyłączenia tych obszarów z produkcji roślinnej i zwierzęcej. Jest jednak rozwiązanie, które może być intratne dla wielu rolników agroturystyka lub chów ekologiczny zwierząt. Obydwie gałęzie działalności rolniczej nie wymagają gleb wysokiej klasy, znacznych nakładów finansowych oraz nowoczesnych budynków. Dzięki licznym programom umożliwiającym dofinansowanie oraz świadomości o ochronie środowiska rolno-przyrodniczego jesteśmy w stanie prowadzić opłacalną działalność. Zarówno w agroturystyce jak i w chowie ekologicznym do głosu dochodzą stare polskie rasy zwierząt, idealnie przystosowane do krajowych warunków atmosferycznych. Nie wymagają one skomplikowanych szczepień ani specyficznych pasz, czy też idealnych warunków bytowania. Skutkiem czego ryzyko wystąpienia chorób, które trzeba leczyć antybiotykami całkowicie się minimalizuje. Jak wiadomo, antybiotyki dość często kumulują się w organizmie zwierzęcia, a po uboju wraz z mięsem są spożywane przez ludzi. Dlatego jednym z założeń chowu ekologicznego jest zakaz leczenia zwierząt antybiotykami.
W gwoli wyjaśnienia, chore zwierzę można wyleczyć lub leczyć, ale produkty z niego pochodzące, jak i ono same nie może być sprzedawane jako ekologiczne.
Chcąc zacząć swoją przygodę z rolnictwem ekologicznym bądź pragnąc urozmaicić podwórko agroturystyczne, warto pomyśleć o starych polskich rasach drobiu. Oprócz znanych w całej Europie krajowych gęsi, prym w ekologii i agroturystyce wiodą kury. Pamiętajmy jednak, że stare polskie rasy kur to nie tylko zielononóżka kuropatwiana, którą dobrym zrządzeniem losu, można coraz częściej spotkać na polskiej wsi. To także niezwykle rzadko pojawiające się u hodowców: żółtonóżka kuropatwiana, rhode island red, sussex, new hampshire, leghorn oraz polbar. Mimo obco brzmiących nazw wymienione linie znanych ras zostały wyprowadzone wiele lat temu (przed II wojną światową) przez polskich naukowców i hodowców, dzięki czemu przystosowane są do polskich warunków klimatycznych.
Ginące rasy drobiu pod względem genetycznym są bankiem zanikających w populacji genów, których zachowanie może się w przyszłości okazać przydatne, gdy zajdzie konieczność poszerzenia zmienności genetycznej lub zmiany kierunku selekcji, w aktualnie hodowanych populacjach drobiu. Ginące rasy drobiu, ze względów ekologicznych to niezmiernie cenny element środowiska, zarówno o znaczeniu biologicznym, krajobrazowym, etnograficznym jak i turystycznym.
Autoseksingowa kura
(...)
Niewymagająca kura
(...)
tekst i zdjęcia:
dr Radosław Kożuszek
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, sierpniowym numerze f&f 08/2018 (235)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
(Z cyklu: rzadkie w hodowlach)
Loreczka modroczapeczkowa
WSTĘP
Do rzędu papugowych (Psittaciformes) zaliczamy 94 rodzaje i ponad 380 gatunków. Jedną z najbardziej wyróżniających się w tym rzędzie grup są lory. W przeważającej większości są to małe lub średniej wielkości papugi odżywiające się głównie nektarem i pyłkiem kwiatów oraz soczystymi owocami. Wiele spośród nich odznacza się dodatkowo bardzo kolorowym ubarwieniem. Jednymi z najmniejszych przedstawicieli grupy lor są reprezentanci rodzaju Vini, noszący polską nazwę loreczka. Grupa ta obejmuje pięć blisko ze sobą spokrewnionych gatunków. Ich cechą wspólną są niewielkie rozmiary, krępa sylwetka, krótki, zaokrąglony ogon oraz wydłużone (często stroszone) pióra na wierzchu głowy. Brak u nich dymorfizmu płciowego. Ptaki młode różnią się ubarwieniem od osobników dorosłych. Są to endemiczne papugi dla wysp środkowej i wschodniej Polinezji, gdzie są zagrożone z powodu degradacji ich siedlisk i wprowadzenia obcych drapieżników (głównie szczurów). Wszystkie stanowią ogromną rzadkość w hodowlach. W Polsce są to ptaki praktycznie nieznane. Aktualnie jedynym gatunkiem z tej grupy trzymanym i rozmnażanym w europejskich hodowlach jest bohaterka tego artykułu loreczka modroczapkowa (Vini australis).
ODKRYCIE I STANOWISKO SYSTEMATYCZNE
Naukowo została opisana w 1788 roku przez niemieckiego przyrodnika Johanna Friedricha Gmelina (1748-1804) pod nazwą Psittacus australis. Okaz opisowy pochodził z wysp Samoa (niekiedy błędnie podawane są wyspy Sandwich). Jest to gatunek monotypowy, nie wyróżnia się u niej podgatunków. W tradycyjnej systematyce loreczki były zaszeregowane pomiędzy przedstawicieli rodzajów Lorius (sześć gatunków dam) i Phigys (loreczka pustelnicza) a Glossopsitta (trzy gatunki nektarynek). Najnowsza lista ptaków niewróblowych świata (słynna HBW and BirdLife International Illustrated Checklist of the Birds of the World. Vol. 1. Non-passerines z 2014 roku pod redakcją Josepha del Hoyo i Nigela J. Collara) nieco burzy ten układ. Aktualnie przedstawiciele rodzaju Vini umieszczeni są między 15. gatunkami lorik (rodzaj Charmosyna) a loreczką pustelniczą (Phigys solitarius) i dwoma gatunkami nowogwinejskich irianek (rodzaj Neopsittacus).
WYGLĄD
Długość jej ciała wynosi 19 cm. Wymiary poszczególnych części ciała: skrzydło 10,1-11,4 cm, ogon 6,1-6,9 cm, dziób 1,1-1,4 cm, skok 1,3-1,6 cm. Masa ciała wynosi 47-52 g.
Jest to jasnozielona papuga z charakterystyczną, błękitnoniebieską czapeczką na głowie, którą tworzą wydłużone pióra (ptak może je stroszyć). Na głowie wyróżnia się dodatkowo czerwony policzek i gardło. Na brzuchu (między nogami) występuje czerwona, a za nią ciemnoniebieska plama (która obejmuje także nogawice). Spodnia strona ogona jest żółtawa, górna - zielona. Dziób: pomarańczowy, tęczówka oka: żółta. Nogi są pomarańczowe.
Ptaki młode cechują się bardziej stonowanym ubarwieniem. Czerwona plama na głowie jest mniejsza. Na brzuchu widać jedynie niewielką czerwoną plamkę. Brak jest ciemnoniebieskiej barwy na brzuchu i nogawicach. Niebieskie pióra na wierzchu głowy są krótkie. Dziób jest bladopomarańczowy z ciemnobrązowym zakończeniem. Tęczówka oka: brązowa, a nogi są pomarańczowobrązowe.
Głosem tej loreczki jest przenikliwy gwizd oraz skrzypiące dźwięki wydawane głównie podczas lotu oraz żerowania. Brzmią one jak: piit-piit.
WYSTĘPOWANIE I BIOLOGIA
Loreczka modroczapkowa jest endemitem niektórych wysp południowej części Fiji, Tonga, Samoa i środkowej Polinezji. Gatunek występuje na: Vatoa, Fulaga, Moce (grupa wysp Lau, Fiji); Upolu, Savaii (Zachodnie Samoa); Niuafoou, Vavau, Tofua, Uiha, Fotuhaa, Haafeva, Voleva, Eua i Tongatapu (najprawdopodobniej zniknęła obecnie z dwóch ostatnich), Tafahi, Tungua, Niuatoputapu (Tonga); Uvea (obecnie wytępiona), Alofi, Futuna (Wyspy Wallis & Horn, należące do Francji) i dalej do Niue (należąca do Nowej Zelandii). Międzynarodowa Rada Ochrony Ptaków (BirdLife International) ocenia jej areał występowania na 658 tys. km2. Środowiskiem jej życia są lasy, zarośla, ogrody i plantacje, gdzie kwitną i owocują różne gatunki drzew. Wydaje się być pospolitsza, lub jest bardziej widoczna, na terenach zagospodarowanych aniżeli na pierwotnych terenach leśnych (w gęstych lasach deszczowych czy na wyższych wysokościach). Rzadko natomiast jest spotykana w przerzedzonych lasach i obszarach miejskich. Żyje od terenów przybrzeżnych po obszary górskie.
Ptak ten prowadzi koczowniczy tryb życia. Bez przerwy jest w ruchu. Przemieszcza się w obrębie zamieszkiwanych przez siebie wysp w poszukiwaniu pokarmu. Także w ciągu dnia ptaki regularnie przelatują między terenami żerowiskowymi a miejscami odpoczynku i noclegowiskami. Papugi te latają także z wyspy na wyspę, szukając atrakcyjnych źródeł pokarmu. Przebywają w grupach liczących od sześciu do dwunastu, niekiedy więcej osobników. Wyjątkiem jest sezon lęgowy, kiedy dzielą się na pojedyncze pary. Najczęściej widywane są gdy lecą ponad koronami drzew lub żerują na drzewach. Ich lot jest szybki i prostoliniowy. Uderzenia skrzydeł są bardzo szybkie i furkoczące.
Pożywieniem tego gatunku jest nektar, pyłek oraz soczyste owoce. Najchętniej spożywa owoce mango, miąższ orzechów kokosowych, roślin z rodzaju Erythrina, Elaeocarpus angustifolius i Calophyllum inophyllum. Jej podstawowe źródła pokarmu mogą się różnić w zależności od miejsca występowania, np. na Niuafoou głównym pożywieniem są kwitnące drzewa z rodzaju Casuarina oraz takie gatunki jak: Sterculia fanaiho, Kleinhovia hospita, Musa paradisiaca, Alphitonia ziziphoides, Pueraria lobata, Barringtonia asiatica, Hibiscus tiliaceus i Pometia pinnata. We wszystkich miejscach, gdzie żyje ten gatunek ważnym pokarmem są kwiaty palmy z rodzaju Metroxylon. Obserwowane na wielu obszarach żerowanie na mangowcach i kwiatach drzewa Stachyrtarpheta urticifolia (uważanego za chwast) jest wynikiem braku innych źródeł pożywienia wywołanym huraganami. Podczas żerowania często dołącza do grup innych ptaków, np. miodojadów (Meliphagidae).
LĘGI
(...)
HODOWLA
(...)
OCHRONA
(...)
tekst i zdjęcia: mgr inż. Tomasz Doroń
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, sierpniowym numerze f&f 08/2018 (235)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
Seter angielski
HISTORIA
Już w XVII-wiecznym malarstwie przedstawiano psy, które wyglądem przypominały setera. Jego pochodzenie oparte jest na przypuszczeniach, że potomkami jego są długowłose legawce lub spaniele. Jedno jest pewne, iż na terenie Wielkiej Brytanii istniały hodowle tego psa.
W 1825 roku Edward Laverack posiadał dwa osobniki, które wydały udane okazy. W dalszej kolejności wykorzystywał ich potomstwo do hodowli w pokrewieństwie, co skutkowało wyrównanymi egzemplarzami. Niektórzy nazwę tego czworonoga kojarzą właśnie z nazwiskiem hodowcy.
Obecnie w brytyjskiej hodowli można zauważyć pewne zróżnicowanie selekcji pod kątem dwóch odmiennych typów. Pierwszy wyróżnia się wysokim wzrostem i elegancką sylwetką, dlatego
należy raczej do wystawowych okazów. Natomiast drugi, mniejszy posiada sportową budowę ciała, dlatego wykorzystywany jest w myślistwie, zaś jego parametry odpowiadają wzorcowi na kontynencie europejskimCECHY PSYCHOFIZYCZNE
Wzrost: psy 56-62 cm, suki 53-58 cm; masa ciała: 25-30 kg. Posiada doskonały węch i znakomity refleks. Ponadto jest szybki i bardzo zwinny, nie wchodzi też w konflikty z innymi zwierzętami. Odznacza się niepospolitą urodą i elegancją oraz łagodnym charakterem. Cechuje go również wysoka inteligencja, przywiązanie do członków rodziny i własnego terytorium, wrażliwość, wytrzymałość, zapał do pracy, zdolność do przejawiania własnej inicjatywy, zrównoważony charakter. Czasami potrafi być też uparty. Posiada długą, jedwabistą i lekko falistą szatę, którą trzeba na bieżąco pielęgnować.
PRZEZNACZENIE
(...)
EDUKACJA
(...)
e-mail: toniczektonik@amorki.pl
zdjęcia: Monika Milian
www.zpr-foto.com
cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, sierpniowym numerze f&f 08/2018 (235)
szukaj w kioskach, empikach lub zamów prenumeratę
Powrót do archiwum
Strona główna
Wydawnictwo Fauna&Flora Adres: 45-061 Opole ul. Katowicka 55. Tel. 77/403-99-11.
e-mail:redakcja@faunaflora.com.pl
Redakcja gazety: zespĂłĹ. Redaktor naczelny: Marek Orel, tel. +48 608 527 988.
Sekretarz redakcji: Janusz Wach, tel. +48 606 930 559. Korekta: Iwona Stefaniak.