darewit Inkubatory do jaj animar terrarystyka Poid?a, karmid?a, inkubatory, siatki
(zwierz?ta, og?oszenia)
Og?oszenia, zwierz?ta,

Styczeń 2020 Nr 01/2020 (252)





Psy Północy

NORDYCKIE RASY ZAPRZĘGOWE

psy, pies,
„Psy Północy” to jedyne w swoim rodzaju rasy psów, które służyły człowiekowi w bardzo ekstremalnych warunkach – alaskan malamute, Canadian Eskimo Dog, łajka jakucka, pies grenlandzki, samoyed, siberian husky. Wszystkie należą do 5 Grupy FCI „Szpice i psy ras pierwotnych”. W bliższych nam czasach (wiek XIX i XX) brały udział w zdobywaniu obu biegunów oraz odkryciach Antarktydy i Arktyki, jak również pokonywały wiele kilometrów w wyprawach, często ratując ludzkie życie. Niektórym psom stawiano pomniki, by wspomnieć siberian husky BALTO, na cześć którego taki monument stanął w nowojorskim Central Parku. Napis na pomniku głosi: Dedykowane nieposkromionemu duchowi psich zaprzęgów niosącemu szczepionkę i pomoc z Nenana przez 600 mil zdradzieckich wód, arktycznych zamieci do nawiedzonego Nome w zimie 1925 roku – Wytrwałości, Wierności, Inteligencji. Na cześć Balto, jego zaprzęgu i maszerów biorących udział w tej karkołomnej eskapadzie, od 1973 roku odbywa się na prawie dwa razy dłuższej trasie wyścig Iditarod.
Psy Północy, zgodnie z miejscem zamieszkania, pierwotnie były wykorzystywane zarówno jako psy myśliwskie, jak i psy pilnujące domostw, towarzyszące, a przede wszystkim jako psy pociągowe plemion eskimoskich (Malemutów, Koriaków, Czukczów, Samojedów i innych im podobnych). Z biegiem czasu poszczególne grupy etniczne wyhodowały swoje odrębne typy psów użytkowych. W ten właśnie sposób powstał protoplasta współczesnego nam psa grenlandzkiego, samoyeda, alaskan malamuta, Canadian Eskimos Dog, łajki jakuckiej oraz oczywiście siberian husky.
Około 1900 roku psami zaprzęgowymi zainteresowała się kynologia sportowa, zaczęto je selekcjonować pod względem wielkości, eksterieru, jak również siły. Najbardziej wytrzymałe są psy grenlandzkie, które wykorzystywał w swoim zaprzęgu min. odkrywca Bieguna Południowego Roald Amundsen (1911 r.). Omawiane rasy żyją na obszarach, na których temperatura sięga -50?o?C. Te bardzo pierwotne psy znakomicie przystosowały się do życia w trudnych warunkach klimatu arktycznego. Jest to możliwe dzięki zwartej budowie, charakterystycznej sierści, która składa się z włosa okrywowego oraz bardzo grubego podszerstka i na ogół niewielkim uszom straty ciepła ograniczone są do minimum. Kiedy pies układa się do snu, przykrywa porośniętą krótszym włosem kufę i nos puszystym ogonem.
Północne psy zaprzęgowe są bardzo życzliwie nastawione do ludzi, nawet obcych, dlatego raczej nie wybrała bym psa tej rasy na stróża. Mają kilka atawistycznych cech, jedną z nich jest kopanie dziur, jam, w których potrafią spać (zarówno w ziemi, jak i w śniegu), jak również potrafią pięknie wyć, co czasem nie podoba się sąsiadom. Może to być nieco uciążliwe szczególnie, gdy posiadamy kilka psów. Trzeba pamiętać, że te psy zostały stworzone do ciężkiej pracy, dlatego nabywając szczeniaka musimy być świadomi tego, że trzeba psu zapewnić codziennie sporą dawkę ruchu.
Pierwsze wyścigi psich zaprzęgów były organizowane w początkach XX wieku w Ameryce Północnej. W II połowie XX wieku wyścigi zdobyły popularność w Europie – głównie w krajach skandynawskich i w krajach mających dostęp do terenów wysokogórskich, takich jak Alpy czy Pireneje.
W Polsce zawody psich zaprzęgów organizowane są od początku lat dziewięćdziesiątych. Pierwsze zostały zorganizowane pod koniec 1991 roku w Szczypiornie. Inicjatorem imprezy był Sportowy Klub Psów Zaprzęgowych Cze-Ne-Ka.
Sport zaprzęgowy cieszy się w Europie, jak i na świecie od wielu lat rosnącym zainteresowaniem. W każdym niemal kraju są organizacje, które zrzeszają entuzjastów sportów zaprzęgowych w różnym wydaniu. O dopuszczeniu psa do udziału w zawodach decydują jego warunki fizyczne, zdrowie i odpowiednia kondycja. Na zawodach stosuje się podział na klasy w zależności od ras oraz od ilości psów biegnących w danym zaprzęgu, czy też ciągnących rower, czy hulajnogę. Cechy dobrego psa zaprzęgowego to chęć do biegania i szybkość. Niemal każdego psa można nauczyć ciągnąć.

1. ALASKAN MALAMUTE
(...)

2. CANADIAN ESKIMO DOG
(...)

3. PIES GRENLANDZKI
(...)

4. SAMOYED
(...)

5. SYBERIAN HUSKY
(...)

6. ŁAJKA JAKUCKA
(...)





Tekst i zdjęcia:
Monika Milian www.zpr-foto.com

cały artykuł jest opublikowany w najnowszym, styczniowym numerze f&f – 01/2019 (252)
szukaj w kioskach, urzędach pocztowych (lista na:www.poczyta.pl), empikach lub zamów prenumeratę






Powrót do archiwum

Strona główna





Wydawnictwo Fauna&Flora Adres: 45-061 Opole ul. Katowicka 55. Tel. 77/403-99-11.
e-mail:redakcja@faunaflora.com.pl
Redakcja gazety: zespół. Redaktor naczelny: Marek Orel, tel. +48 608 527 988.
Sekretarz redakcji: Janusz Wach, tel. +48 606 930 559. Korekta: Iwona Stefaniak.