orange, brown, and green bird
a fox sitting on rocks
04 stycznia 2025

Gołąbczak gołooki

 

 

 

Dlatego też zaliczono je do rodzaju Columba. Niestety, ostatnie badania genetyczne nieco zmodyfikowały przynależność rodzajową niektórych ich przedstawicieli. W najnowszych listach ptaków świata zalicza się je już do odrębnych rodzajów. Jednym z takich gatunków o dość ciekawym ubarwieniu jest bohater tego artykułu. Naukowego opisu dokonał w 1784 roku holenderski przyrodnik Nikolaus von Jacquin (1727-1817). Nazwał go „Columba corensis”. Okaz opisowy pochodził z rejonu Coro (w północno-zachodniej Wenezueli). Jego najbliższym krewnym jest, dość podobnie wyglądający, gołąbczak łuskogrzbiety (Patagioenas picazuro) ze środkowo-wschodniej części kontynentu południowoamerykańskiego. Dawniej bohater tego artykułu był określany w literaturze jako „Columba gymnophtalmos”. Aktualnie, wraz z 18 innymi, środkowo- i południowoamerykańskimi gołębiami jest zaliczany do rodzaju Patagioenas. Jest gatunkiem monotypowym. Nie wyróżnia się u niego podgatunków. W literaturze polskojęzycznej nazywany był dawniej gołębiem gołookim. Jest to średniej wielkości ptak, rozmiarami nieco większy od naszej sierpówki (Streptopelia decaocto). Samiec jest większy od samicy. Długość jego ciała wynosi 32-37 cm. Samica osiąga długość 30-34,5 cm. Masa ciała jest równa ok. 274 g. U gatunku tego brak jest dymorfizmu płciowego. Całe upierzenie utrzymane jest w dość jasnych, pastelowych barwach. Głowa, szyja i pierś są popielate o delikatnym różowawym odcieniu. Wierzch głowy jest niebieskawoszary. Podbródek, podbrzusze i pokrywy podogonowe są białe. Cechą łączącą ten gatunek z gołąbczakiem łuskogrzbietym jest ubarwienie tyłu szyi. Pióra na potylicy są białe bądź różowawe z ciemnymi zakończeniami. Daje to efekt łuskowania. Grzbiet, część pokryw skrzydłowych i ogon są brązowe. Na złożonym skrzydle dobrze widoczny jest poziomy biały pas (utworzony przez część pokryw skrzydłowych i wewnętrzne lotki drugorzędowe). Kontrastuje on z ciemnymi lotkami pierwszorzędowymi. Pierś i spód ciała są popielatoróżowe. Tęczówka oka jest pomarańczowa bądź brązowopomarańczowa. Wokół oka widoczna jest wąska niebieska obrączka oczna i szersza brązowa, która wyraźnie obrysowuje oko. Dziób jest żółtawy bądź różowawy. Nogi są czerwone. Ptaki młode przypominają osobniki dorosłe. Różnią się nieco bledszym odcieniem upierzenia. Głos tego gatunku brzmi jak głębokie „wuuu” lub „czuuk-czuuk” powtarzane w seriach. Gołąbczak gołooki występuje na niewielkim obszarze w północnej części kontynentu południowoamerykańskiego. Rozciąga się on wzdłuż karaibskich wybrzeży Kolumbii i Wenezueli oraz obejmuje ponadto leżące w pobliżu wyspy: Aruba, Curaçao, Bonaire, Margarita i Blanquilla. Jest to obszar o powierzchni ok. 344 tys. km2. Środowiskiem życia tego gołębia są różnego rodzaju kolczaste zadrzewienia, skupiska kaktusów i akacji oraz zarośla mangrowe i obszary rolnicze. Jest gatunkiem żyjącym głównie na suchych terenach nizinnych. Jedynie lokalnie można go spotkać na wyżej położonych wzniesieniach (maksymalnie do poziomu 400 m n.p.m.). Na karaibskich wyspach Curaçao i Bonaire współwystępuje obok swojego kuzyna: gołąbczaka antylskiego (P. squamosa). Ten ostatni preferuje jednak biotopy wyżej położone. Najczęściej przebywa wśród koron drzew. Lubi również przesiadywać na wierzchołkach dużych kaktusów. Prowadzi osiadły tryb życia. W sezonie lęgowym spotykany jest pojedynczo bądź parami. Poza lęgami tworzy duże stada, liczące nawet do 500 osobników. Niekiedy towarzyszą im inne gatunki gołębi. Jego liczebność na danym obszarze ulega wahaniom wraz z pojawiającymi się obficiej bądź zanikającymi opadami deszczu. Między wybrzeżem Wenezueli a wyspami tworzącymi tzw. Antyle Holenderskie obserwuje się regularne przeloty tych gołębi nad morzem. Mają one związek z dojrzewaniem prosa na polach uprawnych...

Autor: mgr inż. Tomasz Doroń

(tekst i zdj.)

Spośród około 50 gatunków gołębi występujących na kontynencie południowoamerykańskim jest kilkanaście form, które swoją sylwetką i wyglądem przypominają rodzime dla Europy gołębie. Dlatego też zaliczono je do rodzaju Columba. 

 

Strona stworzona w kreatorze WebWave.

Telefon: 77/403-99-11 

Email: redakcja@faunaflora.com.pl